Resmi Gazete’de yayımlanan yeni yönetmelik ile bina hasar tespitlerinin gözleme dayalı yöntemler yerine mühendislik hesaplamalarına dayalı analizlerle yapılması zorunlu hale geldi.
Özellikle depremler sonrasında yeni binalarda detaylı inceleme yapılmadan verilen yıkım kararları, hem vatandaşlar hem de meslek odaları tarafından ciddi biçimde eleştirilmişti.
DAİMFED Malatya Şube Başkanı ve İnşaat Yüksek Mühendisi Kadircan Esen, 1 Haziran 2024 tarihinde düzenlediği basın toplantısında deprem sonrası yaşananlarla ilgili teknik raporları kamuoyuyla paylaşarak önemli uyarılarda bulundu. Esen, “Yeni binaların pek çoğuna detaylı analiz yapılmadan yıkım kararı verildi. Bu durum, mühendislik bilimine ters düşmekte ve milli ekonomiyi büyük ölçüde etkilemektedir. Bir binaya sadece yüzeysel gözlemle, birkaç çatlak ya da dökülmeye bakarak karar verilmesi uygun değildir. Dışarıdan sağlam görünen bazı eski binalar, statik performans açısından yetersiz olabilir. Bu nedenle her sağlam görünen bina güvenli kabul edilmemelidir. Bizim önerimiz, hasar tespitlerinin mühendislik analizleri ve performans değerlendirmelerine dayandırılmasıdır. Bu konuda teknik raporlarımızı defalarca ilgili kurumlara ilettik.” şeklinde ifade etti.
Esen’in açıklamalarının ardından Malatya ve diğer deprem bölgelerindeki çeşitli sivil toplum kuruluşları da benzer görüşleri dile getirerek, ekonomik ömrünü tamamlamamış yapıların bilimsel dayanaklar olmadan yıkılmasının doğru olmadığına dikkat çekti.
22 Haziran 2025 tarihli ve 32934 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Afetler Sonrası Bina Hasar Tespiti Yapılmasına İlişkin Genel Kurallar Hakkında Yönetmelik” ile bu tespitlerin artık 6 bölüm ve 36 maddeden oluşan mühendislik kriterlerine uygun olarak yapılması gerekecek.
Yeni yönetmelik çerçevesinde binalar performans analizleriyle değerlendirilecek ve yapı denetimli binalarda hasar kararları bilimsel temellere dayanarak alınacak. – MALATYA