Suriye’de Beşar Esad rejiminin devrilmesiyle yeni bir dönem başladığı ifade edilmektedir. Bu gelişme, yalnızca bölgedeki jeopolitik dengeleri değiştirmekle kalmamış, aynı zamanda Türkiye için lojistik ve ticaret açısından yeni fırsatlar sunmuştur. Yeni sınır hatlarının açılması, ticaret kapılarının yeniden düzenlenmesi ve hava taşımacılığında yeni rotaların eklenmesiyle birlikte, Türkiye’nin Ortadoğu, Afrika ve Körfez ülkelerine erişimi daha da genişleyecektir.
İran, 30 Milyar Dolarlık Fatura Çıkardı
Bu yeni dengeler ile birlikte kaybeden ülkelerden biri de hiç kuşkusuz ki İran olmuştur. İran, Suriye’de iç savaş ve İsrail’in bu durumdan faydalanmasından duyduğu endişeleri sıkça dile getirmektedir. Suriye’deki yeni hükümetten 30 milyar dolar istemektedir. yapılan açıklamalar, “Hükümet değişikliğine rağmen İran’ın Suriye üzerindeki alacaklarından vazgeçilmeyecek. Yeni yönetim, bu borcu İran halkına ödemekle yükümlü olacaktır.” şeklindedir.
Suriye’de Ağır Kayıplar Verdiler
İran Parlamentosu, Tahran’ın en önemli müttefiki Beşar Esad’ın devrilmesinin ardından Suriye’deki olayları değerlendirmek için kapalı bir oturum düzenlemiştir. Bu oturumda, İran milletvekillerinden Muhammed Menan Reisi, gelişmelerin sürpriz olduğunu belirtmiştir. Iran Observer’a konuşan Reisi, “Yaklaşık 6 bin şehit verdik, milyarlar harcadık ve ardından Suriye’yi bir hafta içinde aşırılık yanlılarına teslim ettik.” ifadelerine yer vermiştir.
Öte yandan, ekonomik durumun da ciddi bir sıkıntı içinde olduğu belirtilmektedir. 8 Aralık’ta, Esad rejiminin devrilmesinin ardından Suriye’nin yeni geçici başbakanı Muhammed el-Beşir, ülkede mali krizin yaşandığını duyurmuştur. Beşir, ülkede döviz sıkıntısının yaşandığını ve ilerlemenin zaman alacağını aktarmıştır. “Kasalarda yalnızca değersiz Suriye paraları var. Döviz bulunmuyor. Bir ABD doları 35.000 madeni paramızı satın alıyor.” şeklinde konuşmuştur.
Serbest Piyasa Ekonomisine Geçiş
Hükümetin önceki gün yaptığı açıklamada, Suriye’de serbest piyasa ekonomisini benimseyeceklerini duyurması dikkat çekmiştir. Şam Ticaret Odası Başkanı Bassel Hamwi, bu durumun rekabette temellenecek bir serbest piyasa sistemi oluşturacağını belirtmiştir. Bu adımlar, Suriye’nin mevcut ekonomik zorlukları aşma çabası olarak yorumlanmaktadır.
Söz konusu gelişmeler, hem Suriye’nin iç dinamiklerini etkileyen hem de bölgedeki ülkelerin stratejik planlarını yeniden gözden geçirmelerine neden olan unsurlar olarak öne çıkmaktadır. Her ne kadar Esad rejimi devrilmiş olsa da, bölgedeki güç dengeleri ve ekonomik ilişkiler sürekli bir değişim içinde olmaktadır. Bu süreç, özellikle Türkiye gibi ülkeler için yeni fırsatlar sunarken, diğer ülkeler için ciddi zorluklar doğurması muhtemeldir.
