Azerbaycan Hava Yolları’nın (AZAL) Bakü ile Grozni arasında sefer düzenleyen Embraer 190 tipi uçağı, 25 Aralık 2024 tarihinde Kazakistan’ın Aktau kenti yakınlarında düşmüştür. Bu talihsiz olay, uluslararası medyanın dikkatini çekmiş ve geniş bir şekilde ele alınmıştır.
Kaza sonucunda 38 kişi hayatını kaybederken, 29 kişinin ise mucizevi bir şekilde kurtulduğu bildirilmiştir. Kazanın ön inceleme raporuna göre, uçağın Rus hava savunma sistemlerinden fırlatılan bir füze tarafından vurulduğu tespit edilmiştir. Bu mevzu, uluslararası krizlere yol açabilecek bir durum olarak değerlendirilmektedir.
Kaza ile ilgili gelişmeleri aktarmak üzere basına brifing veren Kazak yetkililer, olayın detaylarını gün yüzüne çıkarmışlardır. Kazakistan Ulaştırma Bakanı olarak görev yapan Karabayev, uçağın düşüşünün kronolojisini paylaşmıştır. Bu kronoloji, yaşanan olayların sırasını anlamak açısından oldukça önemlidir.
İlk sinyalin Kazak saatine göre 10.43’te Rusya’nın Rostov hava kontrol merkezi tarafından alındığı belirtilmiştir. Bu sinyalde, uçağın mürettebatının Bakü’ye olan hava durumu nedeniyle Aktau’ya yönelme kararı aldığı ifade edilmiştir. Ancak bu karar, uçak henüz Kazak hava sahasına girmeden kontrol sistemlerini kaybetmesine neden olmuştur.
Saat 10.53’te, Rostov uçuş müdürünün Aktau’daki uçuş müdürüyle yaptığı görüşmede, uçağın yolcu kabinindeki oksijen tüpünün patladığı ve bu nedenle yolcuların bilinç kaybı yaşadığı yönünde kritik bilgiler paylaşılmıştır. Bu bilgiden sonra, Aktau havaalanında acil durum ekipleri hızlı bir şekilde devreye girmiştir.
Karabayev, saat 11.02’de uçağın pilotlarının Aktau hava trafik kontrol merkezi ile irtibat kurduğunu ve gerekli tüm önlemlerin alındığını belirtmiştir. Uçağın havaalanına iniş yapabilmesi için pist ışıkları da açılmıştır. Ancak mürettebat, piste inmek için iki girişimde bulunmuş, ancak her iki deneme de irtifa kaybı ve rotadaki dengesizlik nedeniyle başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Son olarak saat 11.28’de mürettebatla irtibat kesilmiştir ve uçağın yere çarptığı bilgisi alınmıştır.
Kaza alanında yapılan incelemeler sonucunda kazanın detaylarına dair bazı veriler elde edilmiştir. Aktau Bölgesel Ulaşım Savcısı olan Abılaybek Ordabayev, olay yerindeki inceleme çalışmalarının Azerbaycan ile işbirliği içerisinde sürdüğünü duyurmuştur. Kazadan etkilenenlerin ifadeleri alınmış ve uçak enkazı dahil, delil toplama çalışmaları devam etmektedir.
Olay yeri, 4 bin metrekarelik geniş bir alan olup güvenlik tedbirleri alınarak çevrelenmiştir. Uçağın iki kara kutusu da olay yerinde bulunmuştur ve bu kutular, kazanın sebeplerinin daha iyi anlaşılması için kritik öneme sahip olacaktır. Öte yandan, kazada hayatını kaybeden 38 kişiden 9’unun kimlik tespit işlemleri tamamlanmıştır.
Bu üzücü kaza, hava ulaşım güvenliği açısından birçok soru işareti bırakmıştır. AZAL’a ait Embraer 190 tipi uçak, toplamda 5 mürettebat ve 62 yolcu ile seferde bulunuyordu. Kazada hayatını kaybedenlerin sayısı ve kurtulanların hikayeleri, kamuoyunda derin bir etki yaratmıştır. Olayın sonuçları ve incelemelerin neticeleri, gelecekteki hava ulaşımı güvenliği için önemli dersler içerecektir.
