Çok takdir ettiğim tarihçi, yazarımız Sadık Usta‘nın Sosyalizm üstüne yazısını izniniz ile paylaşmak istiyorum.
Sosyalizm Öldü mü?
Birçok insan; “Sosyalizm insan doğasına, yani paylaşımcılığa aykırıdır; çünkü insan doğası bencil ve çıkarcıdır, başkasının sırtından geçinmeye eğilimlidir ve insan hiçbir zaman bundan vazgeçemez” diyerek kapitalizmin ebediyen süreceğini iddia ediyor. Ancak bu görüş, insan doğasına dair yüzeysel bir anlayışı yansıtmaktadır.
İnsan Doğası Üzerine Yanlış Anlayışlar
Değerli arkadaşlar, saydığınız bütün bu nitelikler insanın doğasında veya özünde yoktur! Eğer bu niteliklerin insan doğasında var olduğunu düşünüyorsanız, bebeğinizin yaşamının ilk yıllarında nasıl masum ve iyi olduğunu hatırlamanız yeterlidir. İnsan doğası, sosyalleşme ve paylaşma gibi olumlu özelliklerle de donatılmıştır.
Bu özellikler, binlerce yıllık sömürü, katliam ve köleleştirme sisteminin bize dayattığı anlayış ve alışkanlıklardır. Alışkanlıklar değiştirilebilir ve düzeltilebilir. Aksi takdirde, dinlerin ve büyük filozofların; “Kölelik meşrudur. Köle köledir, cariye cariyedir ve bu değiştirilemez” anlayışından vazgeçmezdik.
Toplumsal Değişim ve İlerleme
Böyle olsaydı, ikinci sınıf muamele gören kadınlar bugünkü özgür ve saygın bireyler olarak kabul görmezdi. Yine böyle olsaydı, “kısasa kısas” anlayışıyla herkes birbirinin canına okurdu. Ancak toplumsal devrimler, devletlerin kuruluşu, hakkaniyetli yasaların uygulanması ve eğitim-öğretimin hümanistleşmesi sayesinde birçok olumsuzluk düzeldi.
Elbette bu yeterli değildir; çünkü günümüzde hâlâ toplumlar, çıkar ilişkileri üzerine kurulan etik değerleri önemsememektedir. Bu durum, sosyalizmin hala geçerliliğini koruduğunu ve insanlığın geleceği için alternatif bir yol sunduğunu göstermektedir.
Sosyalizmin Geçmişi ve Geleceği
Sosyalizme gelince, henüz dünkü çocuk sayılır. Kapitalizm, 1300’lerde başladı, 1800’lerde zirveye ulaştı ve 1900 yıllarından itibaren de çöküşe başladı. Yani 700 yıllık bir geçmişten bahsediyoruz. Oysa sosyalizm, daha genç bir düşünce ve uygulama biçimidir.
Bugün, kapitalizmin üretim ve bölüşüm sistemi çökmekte, insan ahlakı ve yaşamı çürümekte ve geleceğe dair vizyon karanlığa bürünmektedir. İnsan, eninde sonunda bu sistemin sürdürülemez olduğunu görecektir; bu değişim ya kanlı ya da kansız gerçekleşecektir.
Sosyalizm İhtiyacı
Sonuç olarak, sosyalizm öldü demek, insanlığın ilerleyişini ve toplumsal değişimi göz ardı etmek demektir. Sosyalizm, insanın özündeki paylaşma ve dayanışma duygusunu yeniden canlandırma potansiyeline sahiptir. İnsanlık, daha adil ve eşit bir yaşam arayışında, sosyalizmin sunduğu alternatifleri göz önünde bulundurarak geleceğe umutla bakmalıdır.
Sadık Usta
