1- Artan Konut Fiyatları ve Kiralardaki Artışların Nedenleri…
2- TOKİ ve Diğer Toplu Konut Projeleri ne kadar Çözüm Üretebilecek?
3- TOKİ Projeleri̇ ne Durumda?
”Türkiye’de son yıllarda konut fiyatları ve kiralar hızla yükselmiş, vatandaşın başını sokacak bir ev alabilmesi hayal olmaktan bile çıkmıştır.”
Artan enflasyon ile TL‘nin değeri neredeyse 10 kat düşmüş, asgari ücret ve emekli maaşları yüzde elli zammı geçememiş, enflasyon ise yüzde iki yüzleri geçmiş bir durumda iken bırakın ev almayı veya kira ödeyebilmeyi, vatandaş artık hayatta kalabilmek için eskilerin deyimi ile ‘’bekaa’’ yapar duruma gelmiştir.
Ekmek 10 -20 lira arasında iken etin, sütün, peynirin, yağın fiyatını sormayın. Zaten biliyorsunuz. Vatandaş kuru ekmeğe talim eder oldu.
Millet geçim derdine düşmüşken bir de seçim sıkıntısı sardı ülkeyi. Vatandaşın, bırakın oy vermeyi, oy kullanmaya bile gidecek takati kalmadı. Bakalım ekonomik durumlar ne kadar etkileyecek seçimleri?
Tabii denilebilir ki; efendim bu ekonomik kriz tüm dünyada var olan bir durum. Pandemi sonrası tüm dünya küresel bir krize girdi vb… Bu da bir görüş. Ama güçlü ekonomiye sahip ülkeler bu durumu çok kolay atlatabiliyorlar. Üretim ve ihracatın getirdiği güç, tüm küresel krizleri atlatabilmenin en pratik yöntemi elbette. Şimdilik bu konuyu siyasetçilere ve ekonomistlere bırakalım.
Gelelim Konumuza:
Kiracılar mevcut kiralarını ödemekte bile zorlanırken ev sahipleri artan enflasyon karşısında kiralara yüzde 200, 300 zam yapmaya kalkışmış, hükümet de bu durumun bir toplumsal felakete dönüşmemesi için kira zamlarına bir sınır getirmiş, (azami %25 artış) ancak bu da çoğu ev sahibini tatmin etmeyip kiracıları ile mahkemelik olmuş, bu da yetmemiş ev sahibi kiracı kanlı- bıçaklı olmuş, olaylar kan davalık duruma dönüşmüştür. Gücü yeten gücü yetmeyene…
Mevcut duruma ilişkin tanımı fazla uzatmadan burada bir virgül koyup, bu artışın ardında yatan faktörleri ve konuya çözüm getirmek için hayata geçirilen TOKİ‘nin toplu konut projelerinin mevcut durumunu ve duruma ne kadar çözüm üretebileceğini incelemek istiyoruz.
Ana başlıklar halinde özetlemek gerekirse;
Konut Fiyatları ve Kiraların Artış Nedenleri:
- Artan talep: Nüfus artışı ve kentleşmenin artması konut talebini artırmıştır.
- Sınırlı arz: Konut arzı talebi karşılayamamaktadır, bu da fiyatların yükselmesine neden olmaktadır.
- Mülteci sorunu: Ülkemizde zorunlu olarak göç edenlerin, geçici veya sürekli vatandaşlık verilenlerin sayısı nedir? Bunlara satılan veya kiraya verilen konutların kira artışında ne kadar etkisi olmuştur?
- 6 Şubat Deprem Felaketi; ile Yaklaşık 10 ilde binlerce konutun yıkılıp binlercesinin de oturulamaz duruma gelmesi, bu şehirlerdeki depremzedelerin büyük bir kısmını büyük şehirlere göç etmesi veya buralarda zorunlu ikamet etmeleri
- Yüksek inşaat maliyetleri: İşçilik, malzeme ve arsa maliyetlerindeki artışlar konut inşaatını daha pahalı hale getirmiştir.
- Devam eden kentsel dönüşüm projelerinden dolayı konut sahiplerinin geçici kiracı konumuna geçmeleri…
- Spekülasyon: Bazı yatırımcıların konutları yatırım aracı olarak görmesi bunun da fiyatlara yansıması
- Ve daha buna benzer birçok irili ufaklı neden sayılabilir….
TOKİ’nin Toplu Konut Projeleri Ne Durumda?
Hükümet, konut fiyatlarını ve kiraları düşürmek için TOKİ aracılığıyla kentsel dönüşüm ve toplu konut projelerine hız verdiğini belirtmiş, uygun fiyatlı konutlar inşa etmeyi ve bunları düşük gelirli ailelere uygun fiyatlarla ve çok uzun vadelerle kira öder gibi satmayı taahhüt etmişti.
Gelinen son durumda TOKİ’nin verileri ise şöyle:
1 Milyon Arsa ve Konut Projesi
TOKİ, 2018 yılında 1 milyon arsa ve konut projesini duyurdu. Bu proje kapsamında şu ana kadar:
- Teslim Edilenler: 600.000 arsa ve konut teslim edilmiş.
- Yapım Aşamasındakiler: 250.000 arsa ve konut yapım aşamasında.
- Planlananlar: 150.000 arsa ve konutun yapımı planlanmıştır.
Nüfus Oranına Göre Hak Sahipliği
TOKİ, tüm illerde nüfus oranına göre 1 asıl hak sahibi ve 1 yedek hak sahibi belirlemiştir. Tüm illerde kuralar belirlenmiş ve en son durum TOKİ’nin resmi internet sitesinde yayınlanmıştır.
İstanbul’daki Rezerv Alanlar
İstanbul’da Avrupa ve Asya yakalarında iki rezerv alan belirlenmiştir:
- Avrupa Yakası: Başakşehir ve Arnavutköy
- Asya Yakası: Pendik ve Sultanbeyli
Altyapı Durumu
TOKİ tarafından inşaatı devam eden arsa ve konut alanlarının altyapı çalışmaları (yol, su, elektrik) tamamlanmış veya tamamlanma aşamasındadır.
CEVAP ARANAN SORULAR:
- Projenin tamamlanması için tahmini tarih nedir?
- Konutların fiyatları ne olacak?
- Hak sahiplerine yönelik ödeme planı nasıl olacak?
- Gelinen son durum seçimlerden önce açıklanacak denildi. Ne zaman açıklama yapılacak?
- Hak sahipleri ne kadar taksit ödeyecek, vadeleri, artış oranları nedir?
- Devlet katkısı ne kadar? Kira ve taşınma yardımları sürecek mi?
DEVAM EDECEK… Lütfen görüş ve düşüncelerinizi yorumlara yazınız.
