Türkiye İş Bankası, Denizli ilinde bulunan Laodikeia ve Tripolis antik kentlerindeki bilimsel kazı ve araştırma faaliyetlerine 5 yıl boyunca finansal destek sağlayacak.
Bankanın katkısıyla düzenlenen basın gezisinde projenin detayları paylaşıldı. Bu kapsamda, UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde yer alan Laodikeia ile Tripolis Antik Kenti’nde devam eden kazı ve koruma çalışmaları desteklenecek.
Pamukkale Üniversitesi’nden Prof. Dr. Celal Şimşek ve Prof. Dr. Bahadır Duman’ın başkanlığında yürütülen kazılar, bölgenin arkeolojik mirasına dair yeni verilerin gün yüzüne çıkmasını hedeflemektedir.
Laodikeia ve Tripolis, binlerce yıl öncesinin tarihine ışık tutan önemli antik kentler arasındadır.
Laodikeia Antik Kenti, MÖ 3. yüzyılda Seleukos Kralı II. Antiokhos tarafından eşi Laodike’ye ithafen, Lykos Nehri’nin suladığı verimli bir alanda inşa edilmiştir. Roma İmparatorluğu döneminde büyük bir zenginlik yaşadığı bilinen bu kent, İncil’de adı geçen yedi kiliseden birine ev sahipliği yapmaktadır.
Antik kentin alanı yaklaşık 8 kilometrekareyi kaplamaktadır ve burada Batı Tiyatrosu, Stadyum, Gymnasium Kompleksi, Suriye Caddesi, anıtsal çeşmeler ve tapınaklar gibi birçok önemli yapı bulunmaktadır. 2013 yılından bu yana UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde yer alan Laodikeia’da ilk yerleşimin MÖ 5500’lerde başladığı ve MS 7. yüzyıldaki depreme değin kesintisiz sürdüğü tespit edilmiştir.
Denizli’nin Buldan ilçesinde yer alan Tripolis Antik Kenti ise Lidya, Frigya ve Karya bölgelerinin kesişiminde konumlanmaktadır. Bu kent, Apollon’a ithafen önce Apollonia, daha sonra Antoniopolis ve en sonunda Tripolis adını almıştır. Roma ve Bizans dönemlerine ait birçok mimari iz barındıran Tripolis, sık sık meydana gelen yıkıcı depremler üzerine yeniden inşa edilmiştir.
Yaklaşık 2 kilometrekarelik bir alanda yayılmış olan kente dair yapılan kazılarda agora, sütunlu cadde, kilise, tiyatro ve nekropol gibi yapılar gün yüzüne çıkarılmıştır.
İş Bankası Genel Müdür Yardımcısı Suat Sözen, basın gezisinde arkeolojik çalışmaların hem ülkenin hem de insanlığın ortak mirasına katkıda bulunduğunu ifade etti.
Sözen, İş Sanat aracılığıyla uzun bir süredir arkeolojiye destek verdiklerini ve bu alanı kurumsal sosyal sorumluluklarının bir parçası olarak gördüklerini belirtti. “Şu ana dek Gaziantep’te Zeugma, Antalya’da Patara, İzmir’de Teos, Aydın’da Nysa, Muğla’da Stratonikeia ve Kırşehir-Kaman’daki kazılara katkı sağladık.” şeklinde konuştu.
Sözen, kazı yapılan antik kentlerde elde edilen gelişmeleri takip ettiklerini, ülkenin dünya mirasına sağladığı katkıların zenginliğine tanıklık ettiklerini vurguladı. “Tripolis ve Laodikeia Antik Kentlerinde de binlerce yıllık izleri görmekteyiz. Bu köklü mirasa ev sahipliği yapan kentlerde, arkeolojik çalışmalar sayesinde birçok yeni bilgi açığa çıkacaktır.” dedi.
Laodikeia Antik Kenti Kazı Başkanı Prof. Dr. Celal Şimşek, 2003 yılından bu yana devam eden kazı çalışmalarının kıymetini vurguladı. Kendisi, antik kentin yavaş yavaş ayağa kaldırıldığını ve UNESCO’nun Dünya Geçici Kültür Mirası Listesi’ne alındığını ifade etti.
2016 yılında Laodikeia Kilisesi’nde gerçekleştirilen restorasyon çalışmalarıyla Avrupa Birliği Europa Nostra ödülünü kazandıklarını da hatırlatan Şimşek, şunları ekledi: “Laodikeia, 8 kilometrekarelik alanıyla tarihi boyunca aktif ticari hayatı yansıtan ve birçok döküman sunan bir kenttir. Ticaretin yanı sıra tıp fakültesi ve tiyatro gibi kuruluşlarıyla da önemli bir merkezdir.”
Laodikeia’nın Türkiye’nin en çok gezilen 10 ören yeri arasında yer aldığını belirten Şimşek, kazanılan desteklerle beraber hem bilimsel hem de kültürel çalışmalar için büyük bir adım atıldığını dile getirdi.
Tripolis Antik Kenti Kazı Başkanı Prof. Dr. Bahadır Duman ise 2012 yılından itibaren Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Pamukkale Üniversitesi işbirliğiyle yıl boyunca kazı çalışmaları gerçekleştirdiklerini belirtti. Duman, Tripolis’in aynı zamanda Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın başlattığı Geleceğe Miras projesinin de bir parçası olduğunu vurguladı.
Yamaç kenti özelliğiyle binlerce yılın birikimini taşıyan Tripolis’te yapılan kazı çalışmalarında çeşitli dönemlere ait yapıların ortaya çıkarıldığını aktaran Duman, “Buradaki çalışmalarda MS 2 ve 3. yüzyılda bu kentte yaklaşık 20-25 bin civarında bir nüfusun yaşadığını öngörüyoruz.” şeklinde ifadelerde bulundu.
