BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği’nin İdamlar Üzerine Açıklaması
Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiserliği, İran’da gerçekleştirilen idamlar hakkında yazılı bir açıklama yaptı. Bu açıklamada, 2023 yılında İran’da toplam 853 kişinin idam edildiği belirtildi. Ayrıca, 2024 yılının başlarında, idam edilenlerin sayısının 901 olarak kaydedildiği, 2015 yılından bu yana görülen en yüksek rakam olduğu ifade edildi.
Kadınların Durumu
İdam edilen bireyler arasında 31 kadının bulunduğu ve çoğunun aile içi şiddet, çocuk evliliği veya zorla evlilik mağduru olarak cinayet suçlamalarıyla yargılandığı vurgulandı. BM İnsan Hakları Ofisi Sözcüsü Liz Throssell, Cenevre’deki basın toplantısında, bu durumun son 15 yılın en yüksek kadın idam sayısını temsil ettiğini belirtti.
Uyuşturucu Suçları ve Protestolar
Açıklamalara göre, 2022 yılında idamların büyük kısmı uyuşturucu suçları ile bağlantılıydı. Ancak, 22 yaşındaki bir kadının polis gözetimi altında ölmesi sonrası patlak veren kitlesel protestolarla bağlantılı olarak bazı siyasi muhaliflerin de idam edildiği haberleri yer aldı. İdamların sayısının her geçen yıl artmasının, uluslararası toplumda derin bir kaygı yarattığı bildirildi.
BM’nin Çağrısı
BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, “İran’da ölüm cezasına çarptırılanların sayısının her geçen yıl arttığını görmek bizi derinden rahatsız ediyor. İran’ın giderek artan bu idam dalgasını durdurmasının zamanı geldi” şeklinde bir açıklama yaparak, İranlı yetkililere tüm idamları durdurmaları ve ölüm cezasını tamamen kaldırmaları yönünde çağrıda bulundu.
Reformcu Liderin Seçimi ve Vaatleri
Öte yandan, Temmuz 2024’te yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde reformcu lider Mesud Pezeşkiya’nın seçilmesi, ülkede insan hakları konusunda olumlu bir değişim umudu doğurdu. Seçim kampanyası boyunca, kadınların ve azınlıkların haklarını daha iyi koruyacağına dair vaatlerde bulundu. Ancak, bu vaatlerin hayata geçip geçmeyeceği, uluslararası kamuoyunun dikkatle izlediği bir konu olmaya devam ediyor.
İran’daki idam rakamları, ülkedeki insan hakları ihlallerinin boyutunu gözler önüne seriyor. BM’nin bu konudaki açıklamaları, uluslararası toplumu harekete geçmeye ve İran hükümetine karşı daha sert bir tutum almaya çağırıyor. Zamanla, ülkedeki siyasi durum ve insan hakları ihlalleri konusundaki gelişmeler, özellikle kadınlar ve azınlıklar için büyük önem taşımaktadır.