Dünya genelinde dikkatler, Hindistan ile Pakistan arasındaki son çatışmalara çevrilmiş durumda…
Hindistan’ın Cammu Keşmir bölgesinde, 22 Nisan günü meydana gelen ve 26 turistin yaşamını yitirdiği terör saldırısı, iki ülke arasındaki gerginliği artırdı.
Hindistan, saldırının arkasında Pakistan destekli grupların bulunduğunu öne sürerken, Pakistan bu suçlamaları reddetti.
Bu olay, karşılıklı hava sahalarının kapatılmasına ve sınırda çatışmalara neden olurken, Hindistan akşam saatlerinde hem Pakistan hem de Pakistan kontrolündeki Keşmir’e füze saldırıları gerçekleştirdi.
“ALENİ BİR SAVAŞ İLANI”
Hindistan’ın bu eylemi, nükleer silahları bulunan iki Güney Asya komşusu arasında bir askeri çatışma riski doğurarak, uluslararası arenada ciddi kaygılara yol açtı.
Pakistan yetkilileri, saldırılar sonucunda aralarında çocukların da bulunduğu en az 19 kişinin yaşamını yitirdiğini belirterek, bu durumu “aleni bir savaş ilanı” olarak değerlendirdi.
Hindistan ise saldırıların “odaklanmış, ölçülü ve tırmandırıcı olmayan” olduğunu savunarak, Pakistan’ın askeri hedeflerinin vurgulanmadığını ifade etti. Ancak Hindistan kontrolündeki Keşmir’de, Pakistan’ın misilleme saldırılarında en az 10 kişinin hayatını kaybettiği bildirildi.
İLGİLİ HABER
Hindistan füzelerle Pakistan’a saldırdı
İLGİLİ HABER
Hindistan-Pakistan arasında gerilim: Can kaybında son durum
“HİNDİSTAN GERİ ADIM ATARSA MESELEYİ SONLANDIRIRIZ”
Pakistan Başbakanı Shehbaz Sharif, sosyal medyada yaptığı paylaşımda, “Hain düşman, Pakistan’daki beş bölgeye korkakça bir saldırı düzenledi. Bu iğrenç saldırganlık cevapsız kalmayacak. Pakistan, buna kararlılıkla yanıt verme hakkını saklı tutar” açıklamasında bulundu.
Pakistan Savunma Bakanı Khawaja Asif, Hindistan’a ait beş uçağın düşürüldüğünü ve Hint askerlerinin esir alındığını iddia etti.
Asif, Bloomberg TV’ye verdiği demeçte, Hindistan’ın vurduğu bölgelerde terörist eğitim kamplarının bulunmadığını, yalnızca sivillerin zarar gördüğünü ileri sürdü. “Bu, Hindistan tarafından başlatıldı. Eğer Hindistan geri adım atarsa, biz de bu meseleyi sonlandırırız. Ancak saldırılar devam ettiği sürece kendimizi savunmak zorundayız” dedi.
BU ÇATIŞMALAR TEKRAR EDEN BİR DÖNGÜ MÜ
Keşmir, Müslümanların çoğunlukta olduğu bir bölge olarak, hem Hindistan hem de Pakistan tarafından sahipleniliyor. İki ülke bu bölgenin kontrolünü Fiili Kontrol Hattı (Line of Control) adı verilen sınırla paylaşmaktadır.
Taraflar, 1947-48, 1965, 1971 ve 1999 yılları dahil birçok savaş ve çatışma yaşadı.
Washington merkezli Hudson Enstitüsü Hindistan İnisiyatifi Direktörü Aparna Pande, durumu “Bu filmi daha önce izledik” diyerek özetledi: “Her birkaç yılda bir, Hindistan’da genelde Pakistan merkezli bir terör grubuna bağlı bir terör saldırısı oluyor, gerilim yükseliyor. 2016’dan bu yana Hindistan, karşılık vermekte pek tereddüt etmiyor, Pakistan da buna karşılık veriyor ve çoğu zaman uluslararası toplum devreye girerek gerginliği azaltıyor. Ardından iki ülke bir süre diyalog kuruyor, ta ki yeni bir terör saldırısı gerçekleşene kadar. Bu durum, sürekli tekrar eden bir döngü haline gelmiş durumda.”
SAVAŞ ÇIKAR MI
Uzmanlar, çatışmanın seyrinin Pakistan’ın tepkisinin büyüklüğüne ve niteliğine bağlı olduğunu vurguluyor. RAND Corporation savunma analisti Derek Grossman, hava saldırılarının “Hindistan-Pakistan geriliminde ciddi bir tırmanış” olduğunu belirterek, “bu durum, en ucu noktada nükleer savaşa bile yol açabilir” uyarısında bulundu.
Grossman, “Pakistan’ın tepkisi, eğer sözlerinde dururlarsa, oldukça güçlü olabilir. Çatışmanın ne kadar süreceği belirsiz, ancak her iki tarafın da durumun kontrolden çıkmasını ve nükleer seviyeye ulaşmasını engellemek için çıkarları var” şeklinde konuştu.
“ÇATIŞMANIN NÜKLEER SEVİYEYE TIRMANMAMASI GEREKTİĞİNİ İKİ ÜLKE DE BİLİYOR”
Uzmanlar, çatışmanın akışının yine Pakistan’ın yanıtının ölçeğine ve niteliğine bağlı olduğunu belirtirken, Grossman, hava saldırılarının “Hindistan-Pakistan geriliminde ciddi bir tırmanma” yarattığını dile getirdi. “Pakistan’ın tepkisi, sözlerinde durulursa, güçlü ve tırmandırıcı olabilir. Her iki tarafın da durumun kontrolden çıkmasını önlemek için çıkarları bulunduğunu unutmamak gerekiyor” dedi.
Avustralya Stratejik Politika Enstitüsü’nden Raji Pillai Rajagopalan, Pakistan liderliğinin geçmişte çatışmayı sınırlı tutma noktasında “makul bir olgunluk” gösterdiğini vurguladı.
Rajagopalan, “Pakistan’dan bazı misilleme saldırıları beklenebilir, fakat hem Hindistan hem de Pakistan liderleri, bu çatışmanın nükleer ölçekte tırmanmaması gerektiğini iyi biliyorlar” dedi.
BÖLGESEL VE KÜRESEL RİSKLER
Hindistan’ın 172, Pakistan’ın ise 170 nükleer başlığı bulunduğu tahmin ediliyor. Grossman, tırmanan bir çatışmanın büyük güçleri, dolaylı yoldan da olsa çatışmaya çekebileceği konusunda uyarıda bulundu.
Grossman, “Hindistan, son zamanlarda Rusya’dan yeni savunma silahları, özellikle de yeni füzeler temin ediyor. Aynı zamanda ABD ile güçlü bir ilişkiye sahip ve ABD de Hindistan’a destek veriyor. Pakistan’ın ise en yakın stratejik müttefiki Çin” ifadesini kullandı.
Pakistan’ın mevcut ekonomik sorunları, konvansiyonel savaş çabalarını etkileme potansiyeline sahip.
Moody’s Ratings, 5 Mayıs 2025 tarihinde yaptığı değerlendirmede, Hindistan ile uzun süreli bir çatışmanın Pakistan’ın ekonomik büyümesine olumsuz etkileri olacağını belirtti. Hindistan içinse, artan savunma harcamalarının hükümetin mali durumunu olumsuz etkileyebileceği dışında büyük bir ekonomik sonuç beklenmiyor.
