Trabzon’un Araklı ilçesine ait bir gelenek olan Aho peynirinin coğrafi işaret alması için yapılan başvuru süreci sürüyor. Peynir üreticisi Yalçın Çebi, “Geç kaldık ama sonunda bu değerimize hak ettiği coğrafi işareti kazandırıyoruz” ifadelerini kullandı.
Yaklaşık 2 bin rakımda bulunan Bahçecik, Erikli ve Kavraz yaylalarında üretilen Aho peyniri, yalnızca tuz ve özenle seçilen lor peynirinden elde ediliyor. Üretici Yalçın Çebi, bu özel peynirin Araklı’ya özgü olduğunu vurguladı ve “Eskilerimiz yokluklar içinde bu peyniri ürettiler. Tamamen doğal, iştah açıcı ve doyurucu bir peynir. Aho ismi, Aholu köylülerimizden gelmektedir” dedi.
Aho peynirinin 2 bin rakımlı yaylalarda üretildiğini belirten Çebi, “Eskilerimiz Aho peynirini yetersizlikler içinde yaptılar. Aho peyniri, ilçemizin Bahçecik, Erikli, Kavraz yani Aho köyleri tarafından sadece tuz ve lor peynirinden üretiliyor. Peynirimiz, doyurucu ve iştah açıcı tamamen doğal bir Araklı ürünüdür. Adı da Aholu köylülerimizin isminden gelmektedir. Peynirin ana üretim yerleri Erikli, Kavraz ve Salarut yaylalarıdır. Geçmişte burada hayvancılık oldukça yoğundu, üretim de fazlaydı. Aho peyniri, özellikle mayıs ayında toplanan lorlardan yapılarak 4-5 ay bekletiliyor. Yaylalarımızda bir imalathanemiz bulunmakta ve bu peynir çeşitleri oldukça fazla talep görüyor. En çok siparişi İstanbul, Ankara ve İzmir gibi yerlerden alıyoruz, ancak genel olarak yöre halkı daha fazla tüketiyor” dedi.
“Coğrafi işaret başvurusu bizi mutlu etti”
Coğrafi işaret başvuru sürecinin kendilerini sevindirdiğini dile getiren Çebi, “Aho peyniri, sadece tuz ve lor peynirinden doğal olarak üretiliyor. Coğrafi işaret alacağımız için çok mutluyuz. Zamanında biraz gecikme oldu ama nihayet coğrafi işaretimizi alıyoruz. Herkesi güzel Araklı’mıza ve peynirimize bekliyoruz. Bu doğal tatları paylaşmak harika bir deneyim olacak. Hayvanlarımız mayıs ayında yaylalara çıkıyor ve orada imalathanemizde peynirlerimizi üretiyoruz. Peynir, mayıs ve haziran aylarında yapılarak yıl boyunca satılmaktadır. Aho peynirinin kökeni 150-200 yıl öncesine kadar uzanıyor. Geçmişte yaylalarımızda elektrik ve su dahi yoktu. O dönemlerde bu peyniri tuz ve lor peynirinden yapıyorlardı. Ürün yaklaşık 5-6 ay bekletildikten sonra satışa sunuluyor. Aho peynirinin özelliği tuz oranının biraz yüksek olması nedeniyle yaklaşık bir yıla kadar dayanıklılık gösterebiliyor. Diğer peynirlerin aksine tuzsuz değildir. Tuzsuz peynirler çabuk bozulabilmektedir, fakat Aho peyniri için böyle bir sorun yok; yine de buzdolabında muhafaza edilmesi öneriliyor” şeklinde konuştu.
“Aho peyniri, Araklı’nın markası olmalı”
Yerel halktan Sercan Demirbağ, Aho peynirinin bölgenin önemli bir değeri olduğuna dikkat çekerek, “Her kahvaltıda mutlaka tüketiyoruz. Bizde bağımlılık yapan bir peynir haline geldi. Karadeniz’de kahvaltı peynir ve tereyağsız olmaz. Aho peyniri sadece bir tat değil, bizim için bir alışkanlık. Coğrafi işaretle bu değerimiz resmileşmeli” dedi.
Yöre halkı, coğrafi işaret tescilinin tamamlanmasının ardından Aho peynirinin hem ekonomik hem de kültürel olarak Araklı’ya önemli katkılar sağlayacağı düşüncesinde birleşiyor. – TRABZON
