Burdur’un Karakent köyünde göl kenarındaki gül üretimi, bu yıl küresel ısınma ve don olaylarından olumsuz etkilenerek zorlu bir dönem geçiriyor. Gül bahçelerinde hasat süreci başladığında, verim geçen yılın yarısına kadar düştü.
‘Güller ve Göller Diyarı’ olarak bilinen Burdur, bahar aylarında rengarenk gülleriyle büyüleyici bir doğa manzarası sunuyor. Ancak bu yıl göl kıyısındaki gül bahçelerinde görülen hasat, iklim değişikliğinin olumsuz etkileriyle karşı karşıya kalmış durumda. Küresel ısınma ve yoğun don olayları, yıllık dekarlık gül verimini 600-700 kilogramdan 150-200 kilograma kadar düşürdü. Doğanın zarif simgesi güller, bu yıl ciddi bir sınav veriyor.
Bölgenin hızla azalan su kaynaklarına rağmen, gül üretimi hayati bir öneme sahip. Mısır ve yoncaya göre yüzde 75 daha az su tüketen gül, sadece doğal dengenin korunmasına katkı sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda yerel ekonomiyi de canlandırıyor. Ayrıca, Burdur Gölü’nün tozlarının yayılmasını engelleyen güller, çevre ve insan sağlığı açısından da önemli bir koruma işlevi üstleniyor.
Burdur Gölü çevresinde yaklaşık 400 dekarlık alanda gerçekleştirilen bu kıymetli üretim, yalnızca gül yağı ihracatıyla değil, aynı zamanda bölgedeki ekoturizm potansiyeliyle de ekonomiye ciddi bir katkı sunuyor. Geçtiğimiz yıl 11-12 bin euro seviyelerinde seyreden gül yağı fiyatlarının, bu yıl yüzde 40 düşerek 7-10 bin euro aralığına gerilemesi bekleniyor. Üretim hedefleri ise, don olaylarının olumsuz etkisiyle yarı yarıya düşerek 50-100 litreden 20-30 litreye inmiş durumda.
Küresel ısınma ve don olayları, Burdur’daki gül bahçelerinde çiçek tomurcuklarının olgunlaşmasını olumsuz etkiledi. Birçok alanda don nedeniyle tomurcukların zarar görmesiyle, bazı kesimlerde yalnızca yaprakların kalması dikkat çekiyor. Bu gelişme, gül üretimindeki önemli düşüşün temel sebeplerinden birisi olarak öne çıkıyor.
Burdur’un eşsiz gül bahçeleri, yaşanan zorluklara rağmen her yıl binlerce ziyaretçiyi ağırlıyor. Bu yıl ekoturizmin artışı beklenirken, bölge halkı umudunu canlı tutuyor. Güller, Burdur’un hem doğasına hem de ekonomisine değer katmaya devam ediyor.
Gül bahçeleri, gölün tozlarına karşı adeta bir perde görevi görüyor.
Lisinia Proje alanı sorumlusu ve gül üreticisi Öztürk Sarıca, göller yöresindeki iklim değişikliği ve artan tarım faaliyetlerinin su kaynaklarını olumsuz etkilediğini belirtiyor. Sarıca, “Göller yöresinde özellikle küresel ısınmaya bağlı olarak su buharlaşması hızlandı ve büyükbaş hayvancılık ile mısır ve yonca üretimindeki artış, yer altı sularını da olumsuz etkiledi. Bu durum, Burdur Gölü gibi doğal kaynaklarımızın azalmasına neden oldu. Gül, mısır ve yoncaya göre çok daha az su tüketen bir bitki olarak, hem ekonomik değeri yüksek bir tarım ürünü hem de çevresel dengeyi koruyan önemli bir unsurdur. Gulersel tıbbi aromatik bitkilerle birlikte, çevredeki tozların yayılımına karşı gül, ciddi anlamda bir koruma sağlıyor,” dedi.
Burdur Lisinia projesinde gül hasadının başladığını söyleyen Sarıca, iklim şartlarının verimi olumsuz etkilediğini vurguladı. “Son yıllarda küresel ısınmanın etkileri, üretimi de etkilemekte. Don olayları nedeniyle dekarda yaklaşık 600-700 kilogram olan gül verimi, şu anda 150-200 kilograma kadar düşmesi bekleniyor. Tomurcukların gelişimi tamamen durdu ve don aldı. Bu nedenle, bahçelerimizde gül toplamak zorundayız çünkü Türk ekonomisine büyük katkı sağlıyor. Yaklaşık 400 dekarlık alanda gül üretimi yapıyoruz,” diye ekledi.
Gül yağı üretim hedeflerinin geçen yılki seviyelerin yarısına düştüğünü belirten Sarıca, “Geçen yıl 50-100 kilo arası bir gül yağı üretim hedefimiz vardı, ancak bu yıl bu hedefimiz 20-30 litreye inmiş durumda. İklim şartlarının iyi gitmesi durumunda bile bu seviyelerde kalmamız bekleniyor,” ifadelerini kullandı.
Geçtiğimiz yıl 11-12 bin euro seviyelerinde seyreden gül yağı fiyatlarının, bu yıl 7-10 bin euro arasında olacağı öngörülüyor. Sarıca, “Şu an piyasa tam olarak oluşmamış durumda ve fiyatlar henüz netleşmedi. Don etkisi ve iklim koşullarının olumsuz seyri, bu sezon gül hasadına geç başlamamıza neden oldu,” dedi.
Ekoturizm alanında büyük gelişmeler yaşanması bekleniyor. Sarıca, geçen yıl hasat döneminde 100 bin kişiyi ağırladıklarını, bu yıl bu sayının artmasını öngördüklerini belirtti. “Şu ana kadar binlerce ziyaretçi bahçemizi ziyaret etmiş durumda ve önümüzdeki günlerde bu sayının artacağı düşünülüyor,” şeklinde konuştu.
Bölgedeki gül üreticileri, küresel iklim değişikliklerinin etkisiyle bu yıl üretimde büyük düşüşler yaşanabilecek durumu endişeyle izliyor. – BURDUR
