Prof. Dr. Ebru Ceylan, kredi kartı kullanan bireylerin karşılaştığı sorunların giderek arttığını vurguladı ve bu konu hakkında önemli açıklamalarda bulundu.
Tüketici Hukuku Uzmanı ve İstanbul Aydın Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi olan Prof. Dr. Ceylan, 2024 yılı itibarıyla kredi kartı borcu olan kişinin sayısının bir milyon 375 bine ulaşacağını ve bankaların takip ettikleri alacakların, Merkez Bankası faiz oranlarındaki yükseliş nedeniyle ciddi boyutlara ulaştığını kaydetti.
“Asgari ödeme tutarları ve gecikme faizleri yükseliyor”
Prof. Dr. Ceylan, tüketicilerin çoğunun kredi kartı borcunun yalnızca asgari tutarını ödeyebildiğini belirterek, asgari tutarın ödenmemesi durumunda gecikme faizi uygulanarak borcun daha da artırılabileceğini ifade etti. Ayrıca, Ceylan, “Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) 26 Eylül 2024 tarihinde aldığı kararla kredi kartlarındaki asgari ödeme oranlarını değiştirdi. 50 bin TL altında olan kredi kartları için asgari ödeme oranını yüzde 20, 50 bin TL üzerindeki kartlar için ise yüzde 40 olarak belirledi” diye ekledi. Ayrıca, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın (TCMB) 27 Eylül 2024 tarihli Resmi Gazete’deki kararına göre, bireysel kredi kartlarına uygulanan azami akdi faiz oranlarının kredi kartı borç durumuna göre farklı uygulandığını da bildirdi.
“Kredi kartı sözleşmelerinde şartlar dikkatlice incelenmeli”
Prof. Dr. Ceylan, “Kredi kartı sözleşmeleri, bankalar tarafından tek taraflı olarak hazırlandığından, tüketicilerin sözleşme şartlarını titizlikle incelemeleri gerekmektedir. Tüketiciyi koruma yasalarına göre, bankalar tarafından tek taraflı olarak belirlenen ve tüketici aleyhine dengesizlik yaratan ‘haksız şartlar’ hukuken geçersizdir” şeklinde konuştu.
5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu’nun 24. maddesi kapsamında, kredi kartı sözleşmesinin bir örneğinin tüketiciye verilmesinin zorunlu olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Ceylan, ayrıca banka tarafından tüketiciye sözleşme şartları ve kartın kullanımı hakkında detaylı bilgi sunulmasının da gerekliliğine dikkat çekti. Bankaların, sözleşmede geçmeyen faiz, komisyon veya masrafları tüketiciden talep etmelerinin yasak olduğunu belirtti.
“Kredi kartı aidatlarının yasal durumu tartışmalı”
2025 yılı itibarıyla kredi kartı aidatlarının oldukça yüksek seviyelere ulaştığını belirten Prof. Dr. Ceylan, “Kart aidatlarının yasal olup olmadığı konusunda tartışmalar sürüyor. Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın 7 Mart 2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayımladığı Finansal Tüketicilerden Alınacak Ücretlere İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ’in 11. maddesi gereği, bankalar tüketicilere aidatsız kredi kartı seçeneği sunmakla yükümlüdür” dedi.
Bununla birlikte, sanal kredi kartlarından yıllık üyelik ücreti alınamayacağını, kredi kartı sözleşmesinde tüketicinin rızasıyla yıllık kart aidatı ve ek kart aidatı ödemelerinin yasal olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Ceylan, tüketicilerin kredi kartı aidatlarının iadesi için Tüketici Hakem Heyetlerine ve TÜBİS sistemi üzerinden başvurabileceğini, bu sürecin masrafsız ve kolayca gerçekleştirilebileceğini ifade etti.
“Tüketiciler kredi kartı aidatları için hakem heyetine başvurabilir”
Prof. Dr. Ebru Ceylan, tüketicilerin kredi kartı sözleşmeleri ve aidat konularında bilinçlenmeleri gerektiğini belirtti. “Tüketiciler, kredi kartı aidatı için hakem heyetine başvurma haklarını kullanmalıdır. Kredi kartı sözleşmelerini dikkatli bir şekilde inceleyip haksız şartlara karşı hukuki yollara başvurmaktan kaçınmamalıdır” diyerek sözlerini sonlandırdı. – İSTANBUL
