Antalya Ticaret Borsası (ATB) Başkanı Ali Çandır, Hal Yasası ile ilgili yaptıkları çalışmaları paydaşlarla bir araya getirerek, nihai halini Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ve Ticaret Bakanlığı’na sunacaklarını açıkladı.
ATB’nin Şubat Ayı Meclisi, Başkan Erdoğan Ekinci liderliğinde toplandı. Başkan Çandır, bu toplantıda tarım, ekonomi ve Antalya’nın geleceğiyle ilgili önemli değerlendirmelerde bulundu.
Hal çalışması Ticaret Bakanlığı’na sunulacak
Meclis Başkanı Erdoğan Ekinci ve yönetim kurulu üyeleriyle birlikte Antalya Toptancı Yaş Sebze ve Meyve Komisyoncuları Derneği’ni ziyaret ettiklerini hatırlatan Çandır, burada 5957 sayılı Hal Kanunu’nda bazı değişikliklerin yapılması gerektiği ve piyasanın işleyişi ile karşılaşılan sorunlar hakkında fikir alışverişinde bulunduklarını ifade etti. Çandır, Hal Yasası konusunda yürüttükleri çalışmaların detaylarını paydaşlarla paylaşacaklarını ve TOBB ile Ticaret Bakanlığı’na sunacaklarını belirtti.
“Döviz kuru ihracatı geriletti”
Başkan Çandır, domates başta olmak üzere yaş sebze ve meyve ihracatındaki düşüşün sebeplerini incelediklerini belirtti. Düşüşün başlıca sebebinin döviz kuru olduğunu ifade eden Çandır, “Son iki yıldır süregelen bu gerilemenin bir kısmı döviz kuru kaynaklı, diğer kısmı ise girdi maliyetlerindeki artışlardan kaynaklanmaktadır. 2024 yılında Antalya’nın yaş sebze ihracatında miktar olarak yüzde 15, değer olarak ise yüzde 13 gerileme yaşanması bekleniyor,” dedi. Gerilemenin temel nedeninin rekabetçiliğin zayıflamasından kaynaklandığını vurguladı.
“Dış pazarda rekabet edemiyoruz”
İhracatçıların uzun yıllar süren çabalarıyla oluşturdukları yurtdışı pazarlarda son dönemde rakipleriyle rekabet etmekte zorlandıklarını dile getiren Çandır, “İhracatçılarımız, pazarlarını korumak için maliyetin altında fiyatlarla ihracat yapmak zorunda kalıyorlar,” dedi. İhracatın sürdürülebilirliğinin sağlanabilmesi için içerideki maliyet yapısının belirleyici bir rol oynadığını aktardı.
“İhracatçı firma sayımız azaldı”
Çandır, 2024 yılının girdi maliyetlerinin artışında zorlu bir dönem olacağını belirtirken, tarımsal girdi fiyat endeksinin yıllık bazda yüzde 32,92, tarım ürünleri üretici fiyat endeksinin ise yüzde 35,54 yükseldiğine dikkat çekti. “İhracatta yaşanan sıkıntılar, yalnızca fiyat ve maliyet üzerinden anlaşılmamalıdır. Ekonomik koşulların yanı sıra çok sayıda farklı sebep bu sorunları derinleştiriyor,” dedi. Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin verilerine göre, ocak ayında ihracat yapan firma sayısının son yılların en düşük seviyesi olan bin 90’da kaldığını ifade etti.
“Tarım arazilerinde kira artışları üretimi etkiliyor”
Tarım alanlarının önemine değinen Çandır, artan imar baskısının tarım arazilerini tehdit ettiğini savundu. Kira artışlarının sürdürülebilir tarımsal faaliyetleri tehdit ettiğini belirten Çandır, arazi sahiplerinin talep ettiği kira artışlarının keyfi olduğuna dikkat çekti. Üyeleri, daha sürdürülebilir bir tarımsal üretim için kiralık tarım alanlarıyla ilgili düzenlemeler yapılması gerektiğini bildiriyorlar.
Ticari kredilerde limit problemi
Tarıma Dayalı Yatırımların Desteklenmesi ve Bireysel Sulama Sistemlerinin Desteklenmesi konularında yapılan güncellemeleri değerlendiren Çandır, hazine destekli tarım kredilerine ait üst limitin henüz güncellenmediğini belirtti. Ticari kredi faiz oranlarının geçtiğimiz yıla göre düştüğünü söyleyen Çandır, ancak bankaların limit aşım sorunları nedeniyle kredilere erişimin kısıtlandığını belirtti.
“Soğuk, pazara yansıyacak”
Son günlerde yaşanan olumsuz hava koşullarının tarımsal üretim üzerindeki etkilerini değerlendiren Çandır, soğuk havanın ürün veriminin düşmesine ve hasat sürelerinin uzamasına yol açtığını kaydetti. Hava şartları nedeniyle arz edilen ürün miktarının azalacağının altını çizen Çandır, bunun fiyat artışlarını beraberinde getireceğini ifade etti.
“En fazla vergi veren 6. kentiz”
Antalya’nın, ülke genelinde en fazla vergi veren 6. şehir olduğunu aktaran Çandır, şehirlerin ekonomik potansiyelinin daha iyi değerlendirilmesi gerektiğini belirtti. Antalya’nın ürettiği katma değerin görünürlüğünü artıracak düzenlemelere ihtiyaç olduğunu vurguladı.
Başkan Hisarcıklıoğlu’nu kutladı
Dünya Odalar Federasyonu Başkanlığına yeniden seçilen TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu’nu tebrik eden Çandır, Ramazan ayının başlangıcı hakkında da konuşarak, bu ayın sosyal dayanışmanın öne çıktığı bir dönem olduğunu hatırlattı.
Toplantının ardından Meclis üyeleri, sektörleriyle ilgili değerlendirmelerini paylaştı. – ANTALYA
