Emlak uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, Türkiye genelinde 2024 yılı itibarıyla toplamda 3 milyon 65 bin 872 gayrimenkul satışının gerçekleştiğini belirtti. 5 yıl içerisinde elden çıkarılan gayrimenkullerin elde ettiği kazancın gelir vergisine tabi olabileceğini ifade etti.
2024 yılında gerçekleştirilen gayrimenkul satışları ile ilgili değerlendirmelerde bulunan Altın Emlak Global Yönetim Kurulu Başkanı Özelmacıklı, gerçek kişilerin satın aldıkları gayrimenkulleri (konut, arsa, vb.) iktisap tarihlerinden itibaren beş yıl içinde satmaları durumunda, elde edilen kazançların gelir vergisine tabi olduğunu vurguladı. 2024 yılı için değer artışı kazancı istisna tutarının 87 bin TL olduğunu, 2025 yılı için ise bu tutarın 120 bin TL olduğunu açıkladı. Satışın yapıldığı yıl için açıklanan istisna tutarının altında kalan gelirler için yıllık beyanname gerekmediğini belirtti. Ancak, istisna tutarını aşan gelirlere ilişkin yıllık beyanname verilmesi zorunlu. İktisap tarihi olarak da, gayrimenkulün tapuya tescil tarihinin esas alındığını ifade etti. Miras yoluyla edinilen gayrimenkullerin elden çıkarılmasıyla elde edilen kazançların ise değer artışı kazancı olarak vergilendirilmediği bilgisini paylaştı.
Özelmacıklı, gayrimenkulün tapuya tescil tarihinden önce sahibinin fiilen kullanımına bırakıldığı özel durumlara da dikkat çekerek, iktisap tarihinin tapuya tescil tarihi yerine fiilen kullanıma bırakılma tarihi olarak esas alınması gerektiğini vurguladı. Gayrimenkullerin fiilen kullanımının belgelerle (tahsis belgesi, teslim tutanakları, su, elektrik, telefon, doğalgaz faturaları vb.) kanıtlanabildiğini söyledi.
Özelmacıklı, gayrimenkullerin elden çıkarılması sırasında elde edilen kazancın belirlenmesinde, elden çıkarılan mal ve hakların maliyet bedellerinin düşüldüğünü belirtti. Elden çıkarma işlemi sırasında yapılan giderlerin ve ödenen vergi ile harçların dikkate alındığını ifade etti. Mal ve hakların elden çıkarılmasında iktisap bedelinin, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından belirlenen Yurt İçi – Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) artış oranında artırıldığını açıkladı. Bu artış oranının yüzde 10 ya da daha fazla olması gerektiğini kaydetti.
Özelmacıklı, kendi tarlası üzerine inşa edilen gayrimenkulün tarla ile birlikte satılması durumunda değer artışı kazancı doğabileceğine de dikkat çekti. Tarla ile birlikte satılan gayrimenkulün değer artış kazancında, tarlanın edinim tarihinin esas alındığını ve satıştan doğan kazançlar için beş yıllık sürenin dikkate alınacağını açıkladı. Eğer taşınmaz edinim tarihinden itibaren 5 yıl içinde satılırsa, değer artış kazancı vergisine tabi olacağını aktardı. Maliyet bedeli hesaplanırken, tarlanın alım bedeli ve inşaat maliyetlerinin göz önünde bulundurulacağını belirtti. Elde edilen gelir, beyan edilmesi gereken sınırı aşarsa, gelir vergisi doğuracağını vurguladı.
Özelmacıklı, 2024 yılında elde edilen değer artışı kazançlarına ilişkin yıllık gelir vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinin, 2025’in Mart ve Temmuz aylarında iki eşit taksit halinde ödenmesi gerektiğini ifade etti. 31 Mart ve 1 Nisan tarihlerinin resmi tatil olması sebebiyle, ilk taksitin 2 Nisan 2025 tarihine kadar, ikinci taksitin ise 31 Temmuz 2025’e kadar ödenmesi gerektiğini söyledi. Gelir Vergisi Beyannameleri ise 1 Mart – 2 Nisan 2025 tarihleri arasında intvrg.gib.gov.tr/hazirbeyan adresinden verilebilir.
