Azerbaycan’ın Petrol İhracatı: Türkiye Üzerinden İsrail’e Giden Sevkiyat Tartışmaları
Orta Doğu’da yaşanan çatışmaların etkisiyle, Türkiye’nin İsrail ile olan ticari ilişkilerinin tamamen kesilip kesilmediği konusunda ciddi tartışmalar sürüyor. Bu bağlamda, Azerbaycan’ın petrol firması SOCAR’ın Türkiye üzerinden İsrail’e petrol gönderdiğine dair iddialar yeniden gündeme geldi. Özellikle, son dönemde İsrail’in gerçekleştirdiği suikastlar ve hava saldırılarıyla artan petrol sevkiyatı konuları, HÜDA PAR gibi iktidar partisi ortaklarının dikkatini çekti.
HÜDA PAR Genel Başkanı Zekeriya Yapıcıoğlu, bu konuda yaptığı açıklamada, "Unutulmamalıdır ki o insanların üzerine 1-2 tonluk bombaları atan uçaklar akaryakıtta çalışıyorlar. Türkiye toprakları üzerinden Siyonist rejime akaryakıt sevkiyatına mutlaka son verilmelidir" dedi. HÜDA PAR Genel Başkan Vekili Halef Yılmaz ise, "Azerbaycan, SOCAR şirketi aracılığıyla Türkiye üzerinden İsrail’e yakıt göndermektedir" şeklinde ifadeler kullandı.
Uluslararası Anlaşmalar ve İhtiyaçlar Üzerine Düşünceler
Halef Yılmaz, Türkiye üzerinden sağlanan yakıtın durumunu eleştirerek, "Uluslararası anlaşmalar olabilir, başka şeyler olabilir. Ancak bu uçakların yakıtı Türkiye üzerinden gidiyorsa herkesin bir kez daha düşünmesi gerekir. Hem İsrail’in yaptıklarının yanlış olduğunu ifade edeceğiz, hem de onlara yakıt yollayacağız. Bu bir çelişki" şeklinde değerlendirmelerde bulundu. Ayrıca, İslam ülkelerinin sağladığı yardımlar sayesinde İsrail’in ayakta kaldığını belirtirken, Türkiye’nin Kürecik ve İncirlik üslerini kapatması gerektiğine dair çağrıda bulundu.
Petrol Sevkiyatının Detayları
Azerbaycan’dan gelen petrol, Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) boru hattı aracılığıyla dünya pazarına ulaştırılmaktadır. 2006 yılında faaliyete geçen bu hat, yaklaşık 1,700 kilometre uzunluğundadır. Hattın ortakları arasında dünya çapında bilinen birçok büyük firma yer almaktadır. Azerbaycan’ın başkenti Bakü yakınlarından, Ceyhan Limanı’na taşınan petrol, tankerler aracılığıyla uluslararası piyasalara gönderilmektedir.
Azerbaycan, 2024 yılının ilk üç ayında İsrail’e yaklaşık 1 milyon 21 bin ton ham petrol ve ürünleri ihraç etti. Bu ihracat, Ceyhan’dan gemilerle İsrail’e taşındı. Türkiye, geçtiğimiz Mayıs ayında, "İsrail hükümeti, Gazze’ye kesintisiz ve yeterli miktarda insani yardım akışına izin verinceye kadar" ihracat ve ithalatın durdurulduğunu duyurmuştu. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı, BTC üzerinden yapılan sevkiyatın uluslararası anlaşmalar kapsamında olduğunu ve Türkiye’nin petrolü sadece Ceyhan’a taşıma görevinde bulunduğunu söyledi.
