Liderlerin Buluşması ve Anlaşmanın Detayları
Gazze’deki iki yıl süren katliamın ardından, liderler Mısır’da bir araya geldi. Gazze’nin geleceğinin tartışıldığı zirve, ABD Başkanı Donald Trump’ın “barış şovu” olarak nitelendirildi. Trump, İsrail Meclisi’nde yaptığı konuşmada, “Bu, yeni Ortadoğu’nun tarihi şafağı. İsrail ve dünya için inanılmaz bir zafer” ifadelerini kullandı. Ancak, anlaşmanın oldukça kırılgan olduğu ve adeta pamuk ipliğine bağlı olduğu belirtiliyor.
9 Ekim 2023 tarihinde Trump’ın sunduğu “Trump Planı” doğrultusunda kabul edilen anlaşma için 22 ülke lideri, Şarm el Şeyh’te toplandı. Bu zirve, Gazze’nin geleceği açısından kritik bir öneme sahipti.
Trump’ın İsrail Ziyareti
Trump’ın Mısır’a gelmeden önceki ilk durağı İsrail oldu. Burada, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu tarafından karşılandı. Meclis hatıra defterine “Bu benim için büyük bir onur; büyük ve güzel bir gün. Yeni bir başlangıç” mesajını yazdı. Tel Aviv’deki Knesset’te yaptığı konuşmada ise, “Bu, yeni bir Ortadoğu’nun tarihi şafağı. İsrail ve dünya için inanılmaz bir zafer” dedi. Trump, Gazze Şeridi’nde savaşın sona erdiğini ve Hamas’ın anlaşmaya uyacağını belirtti. Anlaşmayı “Gazze anlaşması en büyük başarım olabilir” şeklinde değerlendirdi.
Protestolar ve Tepkiler
Trump, İsrail Meclisi’nde konuşma yaptığı sırada Filistin asıllı Meclis üyesi Ayman Odeh ve komünist Meclis üyesi Ofer Cassif tarafından protesto edildi. Odeh, “Filistin Devleti’ni tanıyın” yazılı döviz taşıyarak, bu basit talebin dile getirilmesinin kendisine zarar verdiğini açıkladı. Odeh, “Burada iki halk var ve buradan kimse ayrılmıyor” ifadelerini kullandı.
Erdoğan’ın Havalimanı İnişi ve Diplomatik Gerilim
Şarm El Şeyh’deki zirve öncesinde diplomatik gerilim de yaşandı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın uçağının, havalimanında pisti pas geçtiği iddia edildi. Uçağın, Netanyahu’nun zirveye katılacağı yönündeki haberler üzerine 19 dakika havada beklediği, İsrail liderinin gelmeyeceğinin açıklanmasının ardından iniş yaptığı kaydedildi. Zirveye, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, ABD Başkanı Trump ve Avrupa ile Ortadoğu’daki Arap devletlerinin liderleri katıldı.
Gazze’deki Saldırılar ve Anlaşmanın Ardındaki Süreç
7 Ekim 2023 tarihinde, Hamas’a bağlı El Kassam Tugayları, İsrail’e kapsamlı bir saldırı gerçekleştirdi. Saldırıda yüzlerce kişi hayatını kaybetti ve yaklaşık 270 esir alındı. Bu olayların ardından İsrail, Gazze’ye yönelik en acımasız savaşını başlattı. İki yılı aşan saldırılarda 65 binden fazla Filistinli katledildi, yüz binlerce insan yerinden edildi ve abluka nedeniyle kıtlık yaşandı. Artan tepkiler sonucunda, Trump’ın arabuluculuğunda Hamas ve İsrail 9 Ekim’de bir anlaşmaya vardı.
Kremlin’den Açıklama
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Trump’ın Gazze ile ilgili planının uygulanmasının ardından Filistin Devleti’nin kurulması sürecine geçilmesi gerektiğini vurguladı. Lavrov, “Tüm anlaşmaların hayata geçeceğini umuyoruz” dedi. Ayrıca, Trump’ın planında sadece Gazze’nin yer aldığını, Batı Şeria’nın akıbetinin de belirlenmesi gerektiğini ifade etti. Lavrov, “Filistin Devleti’nin kurulmasıyla ilgili sorunların çözülmemesi, bölgede aşırılıkçılığı teşvik edecektir” diye ekledi.
Bu gelişmeler ışığında, Gazze’deki ateşkesin sürdürülebilirliği ve bölgedeki barış süreci, uluslararası toplumun dikkatle takip ettiği bir konu haline gelmiş durumda.