Son yıllarda yapay zekâya yönelik artan talep, teknoloji alanında büyük yatırım hamlelerini beraberinde getirdi.
CNBC’nin haberine göre, Meta, Amazon, Alphabet ve Microsoft gibi teknoloji devleri, 2025 yılına kadar yapay zekâ teknolojileri ve veri merkezi altyapıları için toplamda 320 milyar dolar yatırmayı planlıyor.
YAPAY ZEKÂ YATIRIMLARI VE PİYASADAKİ DALGALANMALAR
Bu rakam, şirket CEO’larının yılın başında ve son haftalarda yaptıkları kazanç açıklamalarına dayandırılarak hesaplandı. 2024 yılı için toplam sermaye harcaması (Capex) 230 milyar dolar iken, bu yeni projeksiyon önemli bir artış gösterecek gibi görünüyor.
2022 yılında ChatGPT’nin piyasaya sürülmesiyle birlikte, teknoloji firmaları yapay zekâ projelerine milyarlarca dolarlık yatırımlara girişti. Büyük oyuncular, veri merkezlerini en yeni nesil Nvidia GPU’larıyla donatarak yapay zekâ modellerinin geliştirilmesi konusunda bir yarış içerisine girdi.
Ancak sektördeki yeni bir oyuncunun meydana gelmesi, mevcut dengeyi sarsma potansiyeline sahip. Çin merkezli DeepSeek adlı açık kaynaklı yapay zekâ aracı, düşük maliyetli bir model olarak dikkat çekiyor.
Bu gelişmeler piyasalarda önemli dalgalanmalara neden oldu.
Geçtiğimiz hafta, yapay zekâ çipi üreticileri Nvidia ve Broadcom’un hisseleri bir günde toplam 800 milyar dolar değer kaybetti. Bu durum, ABD’li teknoloji devlerinin büyük çaplı harcama planlarının sürdürülebilirliği üzerine yeni tartışmalar başlattı.
AMAZON
Amazon, dört büyük teknoloji şirketi arasında en yüksek harcama planını açıklayan firma oldu. CEO Andy Jassy, Perşembe günü yaptığı şirket kazanç çağrısında 2025 yılında 100 milyar doların üzerinde yatırım hedeflediklerini belirtti.
Bu rakam, Amazon’un 2024’te yaptığı 83 milyar dolarlık harcamanın oldukça üstünde. Jassy, bu yatırımın büyük bölümünün Amazon Web Services (AWS) biriminin yapay zekâ çalışmalarına ayrılacağını ve bunun “hayatta bir kez karşılaşılabilecek türden bir iş fırsatı” olduğunu ifade etti.
Jassy, “Hem şirketimiz hem müşterilerimiz hem de hissedarlarımız, orta ve uzun vadede bu sermaye yatırımından ve yapay zekâ alanındaki iş fırsatından memnun kalacaklardır,” dedi.
MICROSOFT
Microsoft, Ocak ayında yaptığı açıklamada 2025 mali yılı için yapay zekâ odaklı veri merkezleri kurulmasına yönelik 80 milyar dolar ayıracaklarını duyurdu. Şirket Başkanı Brad Smith, bu harcamanın yarısından fazlasının ABD’de gerçekleştirileceğinin öngörüldüğünü belirtti. (Microsoft’un mali yılı Haziran ayında sona eriyor.)
ALPHABET (GOOGLE)
Alphabet, 2025 yılında 75 milyar dolar sermaye harcaması yapmayı amaçlıyor.
Bu harcamanın 16 ila 18 milyar dolarının ilk çeyrekte gerçekleşmesi bekleniyor. Alphabet’in finans şefi Anat Ashkenazi, kazanç çağrısında harcamaların büyük bölümünün “öncelikle sunucular, ardından veri merkezleri ve ağ ekipmanları için olmak üzere teknik altyapıya” harcanacağını söyledi.
META (FACEBOOK)
Meta CEO’su Mark Zuckerberg, Ocak ayında şirketinin 2025 yapay zekâ sermaye harcaması bütçesini 60 ila 65 milyar dolar aralığında belirledi.
Zuckerberg, 2025’i “yapay zekâ için belirleyici bir yıl” olarak tanımlayarak bu yatırımla “tarihi bir inovasyonun kapılarını açmayı ve Amerikan teknolojisinin liderliğini daha da güçlendirmeyi” hedeflediklerini vurguladı. Bu ifadeler, Zuckerberg’in kendi Facebook gönderisinde de yer aldı.
APPLE
‘Muhteşem 7’ olarak bilinen en büyük yedi teknoloji şirketinin diğer üçü ise Apple, Tesla ve Nvidia olarak sıralanıyor.
Apple, genellikle yapay zekâ eğitim altyapısı için gerekli sunucu gücünü kendi veri merkezlerinde sağlamak yerine, bulut hizmeti sağlayıcılarından kiralayarak temin ediyor.
Özellikle Apple’ın geliştirdiği Apple Intelligence modellerinin, Google Cloud altyapısında eğitildiği biliniyor. Apple ayrıca AWS ve Azure bulut platformlarından da kapasite kiralamakta.
TESLA
Tesla, Ocak sonunda yaptığı kazanç raporunda 2024’te yapay zekâyla ilgili sermaye harcamalarının 5 milyar dolar civarında (toplam 11,34 milyar dolar) olduğunu açıkladı. Şirket, 2025 yılında yapay zekâ harcamalarının 2024 ile benzer düzeyde kalmasını bekliyor. Tesla, Teksas’taki tesisinde “Cortex” adını verdiği bir eğitim süper bilgisayar kümesi inşa ediyor.
Bu altyapı, şirketin otonom sürüş teknolojisi ve insansı robotik projeleri için yapay zekâ modellerini eğitmek amacıyla kullanılacak.
NVIDIA
Nvidia henüz son çeyrek sonuçlarını açıklamadı; bu sonuçların Şubat ayının ilerleyen günlerinde açıklanması bekleniyor.
Nvidia’nın sermaye harcaması rakamları, diğer firmalardan oldukça farklı bir tablo çizecek; çünkü Nvidia, yapay zekâ teknolojisini satın alan değil, bunu bizzat geliştiren ve tedarik eden bir konumda.
