Bursa’da bir modacı, sınırlı bir süre için tasarladığı gelinlik ve abiyeleri, müşterilerinden geri alarak başka müşterilere kiralama hizmeti sunuyor. Bu yöntem hem modacının hem de kıyafetleri daha önce kullanan kişiler için kazanç sağlamasına olanak tanıyor. Giysilerden her ay düzenli bir gelir elde eden kadınlar, birikim yapıp kendilerine tatil gibi hayallerini gerçekleştirme fırsatı buluyor.
13 yaşında arkadaşlarına gömlek dikerek modaya ilk adımlarını atan Bursalı girişimci Filiz Çekil, kursa gitmeden başladığı mesleğinde, günümüzde sanatçılara özel tasarımlar yapmaktadır.
Pandemi döneminde insanların kıyafet diktirmekte zorlanması üzerine mevcut kıyafetleri kiralama modeline geçiş yapan Çekil, bu yöntemle beklenmedik bir büyüme kaydetti.
Kiralama fiyatları 25 bin TL’den başlayıp 100 bin TL’ye kadar çıkabiliyor. Kuru temizleme maliyetleri düştükten sonra elde edilen kira gelirinin yarısı müşteriye, diğer yarısı modacıya kalıyor. Örneğin, 30 bin TL’ye kiralanan bir abiyeden 2 bin TL temizlik masrafı düştükten sonra kalan tutar üzerinden her iki taraf da kazanç sağlıyor.
Çekil, bu sisteme dair örnekler de veriyor: “İnsanlar bana kıyafet diktiriyor. Bir müşterim toplamda üç tane kıyafet dikmişti. Düğünde kullandıktan sonra temizlik sonrasında kiralama sistemine dahil ettik. Müşterim, bu şekilde iki tane beşi bir yerde yaparak Mısır’a tatile gitti. Bu iş ciddi bir gelir kapısı haline geldi ve hızla büyüdü. Şimdi herkes bana, ‘kıyafet diktireyim de kiraya vereyim’ diye bakıyor” şeklinde konuştu.
Kiralama modelinin cazibesine dikkat çeken Çekil, “İnsanlar şehir dışından bile gelip kiralama yapıyor. 10 veya 15 tane kıyafet birden kiralayanlar var. Şehir dışına bir araba dolusu kıyafet kiralayıp gönderdiğim durumlar oldu. Gelir elde eden müşterilerim çok memnun ki, bazen şaka yollu ‘Emekli maaşınızı gönderdim’ diyorum. Gerçekten de bu artık bir gelir modeli haline geldi. Sezonluk ilgi gören bir kıyafet, sezon geçmeden kendini amorti ediyor. Dönem sonunda o kıyafeti alarak yenisini dikiyorum. Böylece her iki taraf da kazanıyor” diyerek sistemin sürdürülebilirliğini vurguladı.
İstanbul, Ankara, Edirne gibi şehirlerden gelen müşteriler, kıyafet dikim süresince otellerde konaklıyorlar. İşlemleri tamamladıktan sonra giysilerini teslim alarak geri dönüyorlar. Düğün ve nişan organizasyonları sonrasında kıyafetler mağazaya geri gelerek tekrar kiralanmak üzere hazırlanıyor.
Kıyafetlerin özellikle düğün sezonlarında yoğun ilgi gördüğünü açıklayan Çekil, “Bir düğün için 30’a kadar kıyafet dikiyorum. Sonrasında bu kıyafetler geri geliyor, temizleniyor ve kiralık reyonuna dahil ediliyor. Yenge, elti gibi farklı taleplerle bu sayı 20-25’e kadar çıkabiliyor. Bu hafta teslim edeceğim 30 tane kıyafet var. Hepsinin düğünün ertesi günü geri getirileceğini biliyorum” ifadelerini kullandı.
Her bütçeye uygun şık kıyafetler sunduğunu da belirten Çekil, “Her keseye uygun kıyafetler dikiyorum, burada harika modelleri uygun fiyatlarla giyme imkanı buluyorlar” açıklamasında bulundu.
Bu girişim, modanın sadece bir tüketim alanı değil, aynı zamanda üretim ve paylaşım alanı olabileceğini gözler önüne seriyor. Gelinlikten abiyeye, düğünden sahneye kadar uzanan bu süreç sayesinde pek çok kadın, hayallerindeki kıyafeti giyme ve aynı zamanda düzenli bir gelir elde etme fırsatına sahip oluyor.
Çekil, sanatçılara da kıyafet diktiğini belirtiyor; “İstanbul’dan, Ankara’dan, Edirne’den gelenler var. Burada otelde kalıyorlar, kıyafetleri bitince alıp geri dönüyorlar. Kıyafetler tamamlandıktan sonra tekrar kiralanmak üzere bana geri geliyor. Ancak sanat camiasından henüz kiralayan olmadı, genellikle onlara özel dikimler yapıyoruz” diye konuştu.
