İPEKYOLU Sanayi ve İş Dünyası Federasyonu Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Nuri Alim, Dünya KOBİ Günü nedeniyle yaptığı açıklamada, KOBİ’lerin yılın ilk altı ayında en ciddi sorunlarından birinin finansmana erişim olduğunu vurguladı.
Bu konunun ekonomik gelişim ve toplumsal refah açısından önemli bir mesele haline geldiğini belirten Alim, “Dünyadaki KOBİ’lerin de benzer sorunlar yaşadığını gözlemliyoruz. Türkiye, dijitalleşme, yeşil dönüşüm ve inovasyon politikalarıyla uyumlu bir KOBİ stratejisi geliştirerek, küresel dönüşümde öncülük yapma fırsatına sahip” şeklinde konuştu.
Mehmet Nuri Alim, KOBİ’lerin günlük nakit akışını sürdürmede dahi zorlandığını ifade etti. İPEKYOLUSİFED olarak yürüttükleri saha çalışmaları ve anket sonuçlarına dayanarak, geçen yıl her dört işletmeden üçünün finansmana erişimde zorluk yaşadığını, her iki işletmeden birinin de bu nedenle iş hacmini küçültmek zorunda kaldığını belirtti. Bu yılın ilk yarısında da benzer zorluklarla karşılaşıldığını kaydeden Alim, “Farklı coğrafyalardaki savaşlar, ticaret savaşları, yüksek enflasyon ve siyasi gelişmelere bağlı kriz ortamları, işletmelerin üzerinde ağır bir yük bindirdi” dedi.
Küçük işletmelerin kısa vadeli nakit ihtiyaçlarını karşılamakta güçlük çektiğini söyleyen Alim, “Enflasyonun tahmin edilemez seviyelere ulaşması, maliyet hesaplarını zorlaştırmakta ve fiyatlama süreçlerini etkileyerek belirsizlik yaratmaktadır. Bu durum, KOBİ’lerin günlük nakit akışını yönetmesini zorlaştırmakta ve işletmelerin büyümekten ziyade hayatta kalmaya odaklanmasına neden olmaktadır” şeklinde konuştu.
Finansman sorunlarına dikkat çeken Alim, bu sorunları üç ana başlık altında topladı. “KOBİ’lerin finansmana erişimindeki en önemli engellerden biri yüksek faiz oranlarıdır. Krediye erişim teknik olarak mümkün olsa da, yüksek faizler işletmeleri bu kaynakları kullanmaktan alıkoymaktadır” dedi. Ayrıca, teminat sorununu da vurgulayan Alim, bankaların yeni girişimler için yüksek teminat talepleri olduğunu ve birçok yenilikçi girişimin finansal sistem dışında kaldığını ifade etti.
Alim, kredi değerliliğini etkileyen yapısal sorunlar arasında kayıt dışılık, sınırlı finansal okuryazarlık ve şeffaf bilanço hazırlama eksikliklerini de sözlerine ekledi. Bu durum neticesinde birçok KOBİ’nin finansal kuruluşlar tarafından ‘riskli’ kategorisine alındığına dikkat çekti.
KOBİ’lerin finansmana erişimini kolaylaştırmak için kamu ve özel sektörde somut adımların atılması gerektiğini söyleyen Alim, çözüm önerilerini beş maddede sıraladı:
1. Kredi mekanizmalarının çeşitlendirilmesi: Geleneksel bankacılığın dışındaki fintek çözümleri, kitle fonlaması ve mikrofinans gibi alternatif finansman modellerinin desteklenmesi gerekmektedir. Üretim yapan KOBİ’ler için hedefli düşük faizli yatırım kredileri geliştirilmelidir.
2. Teminat yapısının esnetilmesi: Taşınır varlıkların, sipariş sözleşmelerinin ve alacakların teminat olarak kabul edilmesi gerekiyor. Yeni girişimler ve teknoloji firmaları için teminat rejimi daha işlevsel hale getirilmeli.
3. KOBİ’lerin finansal okuryazarlık ve kurumsallaşma düzeyinin artırılması: Küçük işletmelerin finansal raporlama süreçlerine destek verilmesi gerekiyor.
4. Makroekonomik istikrar ve öngörülebilirlik: Finansmana erişimin kolaylaşması için öngörülebilir makroekonomik politikaların hayata geçirilmesi önemli. Aksi takdirde, banka kredi verme iştahının azalması kaçınılmaz olacaktır.
5. Bölgesel farklılıkların dikkate alındığı finansal programlar: Anadolu’daki KOBİ’lerin kaynaklara erişimlerinin artırılması için bölgesel kredi programlarının daha kapsayıcı hale getirilmesi gerekmektedir. Bu bağlamda, mevcut teşviklerin ve hibelerin sadeleştirilmesi önemlidir.
Mehmet Nuri Alim, KOBİ’lerin acil sorunlarına yönelik bir KGF paketi oluşturulmasını olumlu bir gelişme olarak değerlendirdiklerini ifade etti. “Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in duyurduğu yeni destek paketlerinin en kısa sürede KOBİ’lere ulaşmasını umuyoruz. Ancak bu paketlerin kapsamı ve hangi firmaların destekleneceği de son derece kritik” dedi.
Ayrıca, Alim, Türkiye’nin ve dünya genelinde KOBİ’lerin finansmana erişiminin en büyük engel olduğunu belirterek, “Dünya Bankası verilerine göre, yıllık KOBİ finansman açığı 5 trilyon doları aşıyor. Avrupa ve OECD ülkelerinde KOBİ’lere özel finansman destekleri ve dijitalleşme programları hız kazanırken, Türkiye’nin de bu dönüşüme ayak uydurma fırsatı vardır” diye ekledi.
