Kastamonu’da arıcılar, kestane balı üretim sezonunu tamamladı. Her yıl yaklaşık 400 ton kestane balı üretiminin gerçekleştirildiği ilde, bu yıl rekolte gal arısı ve iklim koşulları nedeniyle önemli bir düşüş göstererek 100 tona kadar geriledi.
Kastamonu’nun sahil bölgelerinde, Abana, Bozkurt, Çatalzeytin, Cide, Doğanyurt ve İnebolu ilçelerinde üretilen coğrafi işaret tescilli kestane balında hasat işlemleri sona erdi. Sağlık açısından birçok yararlı özelliği olduğu bilimsel olarak kanıtlanmış kestane balının bu yılki hasadı tamamlandı. Kestane balı üretimi yapan arıcılar, kovanları açarak petekleri alırken, 2021 yılından bu yana kestane ağaçlarındaki gal arısı zararlısı, bu ağaçlara ciddi zarar vermeye devam ediyor. Mevsimsel koşulların çiçek verimini olumsuz etkilediği gözlemleniyor. Bu durum, kestane balı üretimini de etkileyerek, 2021 yılında 400 ton olan rekoltenin bu yıl 100 tona kadar düşmesine neden oldu. Kastamonu, 80 ila 85 bin kolonisiyle Türkiye genelinde kestane balı üretiminde önemli bir merkez olup, ülke genelindeki kestane ağaçlarının yüzde 25’ine sahiptir.
Gal arısı ile mücadele çalışmaları devam ediyor.
Kastamonu Orman Bölge Müdürlüğü laboratuvarlarında çoğaltılan ‘Torymus Sinensis’ böceği, kestane ağaçlarının yoğun olduğu ormanlık bölgelere bırakılmaya devam ediyor. Bu böcekler, gal arılarının yumurtalarıyla beslenerek ağaçların kurumasının önüne geçmeyi ve gal arılarını azaltmayı hedefliyor. Ayrıca, Orman Bölge Müdürlüğü tarafından hazırlanan tuzaklar da kestane ağaçlarının yoğun bulunduğu alanlara asılıyor.
Kastamonu Arı Yetiştiricileri Birliği Başkanı Cem Başar, “Bu yıl rekoltede ciddi bir kayıp yaşandı. Kastamonu’da uzun yıllardır sürdürdüğümüz kestane balı üretimi, 2021’de ortaya çıkan gal arısı zararlısıyla birlikte her yıl düşüş gösteriyor. Küresel iklim değişikliği de durumumuzu daha da zorlaştırdı. Daha önce yıllık 400 ton civarında kestane balı üretirken, bu rakam bu yıl 100 tona kadar geriledi. Gelecek yıl için de kaygılarımız mevcut. Arıcılar olarak, gal arısının ve iklim değişikliğinin etkilerinden dolayı sürekli üretim kaybı yaşıyoruz; dolayısıyla gelirlerimizde de düşüşler oluyor.” şeklinde değerlendirmelerde bulundu.
Başar, kestane balının aksine çiçek balında bu yıl verimli bir sezon geçirdiklerini de sözlerine ekledi. “Kastamonu’da yaklaşık 70 bin kolonimiz bulunuyor. Bunların hepsi kestane balı üretiminde kullanılmıyor. Yaklaşık 40-50 bin kolonimiz kestane balı, geri kalan 20-30 bin kolonimiz ise çiçek balı üretiminde çalışıyor. Bu yıl çiçek balında oldukça iyi bir sezon geçirdik.” dedi.
2025 yılı için Kastamonu Arı Yetiştiricileri Birliği’nin kestane balının kilogram fiyatını 2 bin 500 TL, çiçek balının kilogram fiyatını ise bin TL olarak tavsiye ettiğini belirten Başar, “Üreticilerimiz ürünlerini farklı fiyatlardan satabiliyor. Herkese bereketli bir sezon diliyoruz.” ifadelerini kullandı.
Kestane balı üreticisi Ali Yılmaz ise, “İklim değişikliği ve gal arısı yüzünden kestane balı hasadında istediğimiz rekolteyi elde edemedik. Sürekli düşen bir verimle karşı karşıyayız ve bu durum, arıcılar olarak bizleri olumsuz etkiliyor. Devletimizden gerekli desteği talep ediyoruz. Genelde her yıl kovan başına 10-15 kilogram arasında bir kestane balı hasadımız oluyordu. Ancak son 2-3 yılda bu verim sürekli azalarak, şu an kovan başına 2-2,5 kilograma kadar düştü.” diye konuştu.
