Emlak Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, Türkiye genelinde ilk el konut satışında önemli bir düşüş yaşandığını bildirdi. 2018 yılında bu oran %47,4 iken, 2024 yılına gelindiğinde %32,8’e geriledi. Ocak ayında, toplam konut satışları içerisindeki ilk el konut satış payı ise son 13 yılın en düşük seviyesine, %29,2’ye düştü.
Özelmacıklı, ikinci el konut piyasasında ise kayda değer bir hareketlilik gözlemlendiğini belirtti. Yeni konutlardaki maliyet artışları nedeniyle, ikinci el konut satışlarının zirveye ulaştığını ifade eden uzman, 2013 yılından bu yana ilk el satışlarının ilk defa %30 seviyesinin altına düştüğünü vurguladı. Ocak ayında toplam konut satışları içinde ikinci el konutların payı %70,8 oldu. Kiralık taşınmazlarda da benzer bir hareketlilik yaşandığını belirten Özelmacıklı, CK Enerji Boğaziçi Elektrik’in “Gayrimenkulün Enerjisi” raporuna göre, İstanbul Avrupa Yakası’nda 2024 yılında taşınma sayısının 460 binin üzerine çıktığını, taşınmaların %71’inin ikinci el gayrimenkul üzerinden gerçekleştiğini açıkladı.
“İkinci el konut piyasası yükselişte”
Özelmacıklı, Türkiye’de konut talebinin artış gösterdiğini ancak konut fiyat endeksinin reel olarak %10,4 oranında azaldığını belirtti. Bu durumun, ikinci el gayrimenkulde fırsat niteliğinde fiyatların oluşmasına neden olduğunu kaydetti. Artan kiralar ve azalan amortisman sürelerinin yatırımcıları gayrimenkule yönlendirmeye başladığını ifade eden uzman, döviz ve borsa piyasalarındaki dalgalanmaların yanı sıra azalan konut kredisi faiz oranlarının, ipotekli satışlarda önemli bir artış sağladığını dile getirdi. Ocak ayında toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı %14,9 olarak gerçekleşti. BDDK’nın açıkladığı konut kredi hacmi ise 526 milyar 133 milyon TL ile rekor kırdı. Yatırımcılar, yüksek faiz oranları ile düşük konut fiyatlarını değerlendirmeye alıyor ve gelecek yıl yeniden yapılandırma için planlamalara gidiyorlar.
“Elektronik ilan doğrulama sistemi yakında satılık ilanlarda”
Gayrimenkul sektöründe şeffaflığı artırmak amacıyla kiralık ilanlar için uygulamaya konulan EİDS (Elektronik İlan Doğrulama Sistemi) sisteminin, kısa süre içinde satılık taşınmaz ilanlarında da devreye girmesini beklediklerini dile getiren Özelmacıklı, bu sistemin sahte ilanların önüne geçmede kritik bir rol oynayacağını kaydetti. Ayrıca, yanıltıcı beyanlar konusunda Bakanlığın inceleme çalışmalarının hız kazanarak devam ettiğini vurguladı. Yanıltıcı bilgi verdiği tespit edilen kişi ve işletmelere her bir aykırılık için 684 bin 214 TL’ye kadar idari para cezası uygulanabileceği bilgisini verdi. Fahiş fiyat artışları için belirlenen cezaların da yeni yılda 100 bin TL’den 150 bin TL’ye yükseltildiğini aktardı.
“İlan portallarına fiyat artış sınırlaması gelmeli”
Özelmacıklı, EİDS kapsamında sosyal medya platformlarına getirilen sınırlamaların ilan portallarında tekelleşmeyi artırdığını, bu durumun emlak işletmeleri için ağır mali yükler oluşturduğunu belirtti. Son yıllarda ilan portalı kullanım ücretlerinde ciddi artışlar yaşandığını, 2021 yılında 4 bin 250 TL olan 200 ilanlık paket fiyatının 2025 yılında 85 bin TL’ye yükseleceği öngörüsünde bulundu. Bu kontrolsüz fiyat politikalarının sektörü olumsuz etkilediğini, farklı biçimlerde gelen kısıtlamaların rekabeti azalttığını ve adil piyasa koşullarını bozduğunu kaydedip, sürdürülebilirliği tehdit ettiğini söyledi. Bu nedenle, ilan portallarına yönelik fiyat artışlarının sınırlandırılması ve kullanıcı şartlarının adil hale getirilmesi için Ticaret Bakanlığı’nın gerekli adımları atması gerektiğini vurguladı. – İSTANBUL
