Van’ın Gevaş ilçesinde üretilen Gevaş fasulyesi, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından coğrafi işaretle tescillenerek önemli bir değer kazanıyor. Bu özel fasulye, girişimci kadınlar sayesinde daha da değerleniyor.
Her yıl yüzlerce ton üretimi gerçekleştirilen Gevaş fasulyesinin hasat dönemi 2023 itibarıyla başlamış durumda. Kılçıksız, etli ve sulu yapısıyla damaklarda eşsiz bir tat bırakan bu fasulye, çevre illerden gelen yoğun taleplerle her sezon büyük ilgiyle karşılanıyor.
Çocukluğundan itibaren tarım işlerinde yer aldığını vurgulayan Devrim Şeker, 17 kadınla birlikte bir kooperatif kurduklarını belirtti. Kooperatif bünyesinde bal üretimi, sebze ve meyve kurutma işlemleri ve fasulye ekimi gerçekleştirdiklerini ifade eden Şeker, “Tarlayı seviyorum, ekiyorum ve üretiyorum. Ürettiklerimizi kooperatifimiz aracılığıyla satıyoruz. Köyümüzde 18 ortakla bir araya geldik. Tarlada hepimiz kadınız ve birlikte çalışıyoruz. Aramızda arıcılık ve reçel üretimi yapan arkadaşlar da var. Biz de fasulye satarak kooperatifimize katkı sağlıyoruz” dedi.
Bu yıl hava sıcaklıklarının fasulyelerin erken bozulmasına sebep olduğunu aktaran Şeker, “Yine de fasulyelerimiz oldukça güzel. Suyu sondajdan alıyoruz, bu yüzden fasulyelerimiz ince, etli ve sulu oluyor. Şu an 7 dönümlük bir alanda fasulye ektik ve yaklaşık 6 ton verim bekliyoruz. Sıcaklar olmasaydı daha fazla ürün elde edebilirdik” ifadesinde bulundu.
Yaz mevsiminde herkes tatile çıkarken, kendilerinin günlerinin büyük kısmını tarlada geçirdiğine dikkat çeken Şeker, “Biz sabah 06.00’dan akşam 20.00’ye kadar tarladayız. Güneşle işe başlayıp, güneşle bitiriyoruz. Nisan ayından eylül ayına kadar tarladayız; neredeyse evin yüzünü bile göremiyoruz” şeklinde konuştu.
Fasulyede bugüne kadar emeklerinin karşılığını pek alamadıklarını belirten Şeker, “Köyde 20’ye yakın tarla ekili. Neredeyse her aile kendi durumuna göre ekim yapıyor. Biz tarlada 30 TL’ye fasulye satıyoruz, fakat marketlerde 70-80 TL’ye satılmakta. Çok şükür, fasulyemizin patenti alındı. Bu durum bizi oldukça sevindiriyor, artık ürünümüz değerinde satılacak. Patentin bize bir adım ileri taşıyacağına inanıyoruz” ifadelerini kullandı.
7 dönümlük bir arazide fasulye ektiklerini aktaran Sevim Şeker ise gün boyunca güneşin altında çalıştıklarını belirterek, “Yemek saatlerinde mola veriyoruz ve ardından fasulye toplamaya devam ediyoruz. Diğerleri yaz tatilini geçirirken, biz tarlada çalışmaya devam ediyoruz. Kış aylarında ise dinlenerek tatilimizi yapıyoruz” dedi.
Güzelkonak Mahallesi’nde neredeyse tüm ailelerin fasulye üretimiyle meşgul olduğunu söyleyen Şeker, “Mahallede 110 hane var ve çoğu ya kendi ihtiyacı için ya da ticari amaçla ekim yapıyor. 70 aile bu işi ticaret amacıyla yapıyor. Çünkü hava koşulları ve arazinin yapısı nedeniyle en verimli olan ürün yeşil fasulye. Yıllarca İstanbul’da kaldım ve birçok yerden fasulye tükettim; ancak bizim fasulyemiz hem iri hem de etli olduğu için çabuk pişiyor. Fakat susuzluktan ötürü son yıllarda sıkıntılar yaşıyoruz. Umarım, emeğimizin karşılığını alırız” dedi. – VAN
