Avrupa Birliği (AB) üyesi 27 ülkenin 20’sinin resmi para birimi olan euro, 1999 yılında muhasebe ve elektronik ödemeler için kaydi olarak yürürlüğe girmiştir. Bu tarihte euro, dünya finans piyasalarına tanıtılarak ilk adımını atmıştır.
Euro, 3 yıllık geçiş sürecinin ardından, 1 Ocak 2002 tarihinde banknot ve bozuk para olarak piyasaya sürülmüş ve günlük yaşamda kullanılmaya başlanmıştır. Günümüzde euroyu, Almanya, Avusturya, Belçika, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İrlanda, İspanya, İtalya, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY), Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Portekiz, Slovakya, Slovenya, Yunanistan ve Hırvatistan gibi 20 AB üyesi ülke kullanmaktadır.
Euro Bölgesi olarak adlandırılan bu ülkelerin para politikası, Avrupa Merkez Bankası (ECB) tarafından yönetilmektedir. ECB, Frankfurt merkezli bir kurum olup, euroyu kullanan AB üyesi ülkeler arasında fiyat istikrarını sağlama görevini üstlenmektedir. ECB’nin en önemli görevi, enflasyonun orta vadede yüzde 2’yi aşmamasını sağlamak ve fiyat istikrarını korumaktır. Bunun için, ECB faiz oranlarını harcamaları caydırmak veya tüketimi teşvik etmek amacıyla ayarlamaktadır.
ECB’nin faiz oranı kararları, bankanın yönetim konseyi tarafından alınmaktadır; bu konsey, 6 ECB üyesi ve 20 üye ülkenin ulusal merkez bankası başkanlarından oluşmaktadır. Konsey, her 6 haftada bir, ekonominin ve para biriminin durumunu değerlendirmek için bir araya gelmektedir. Bunun yanı sıra Euro Bölgesi bankalarını denetlemek, mali sistemi izlemek, euro banknotları basmak ve kripto varlıklarını araştırmak da ECB’nin sorumlulukları arasında yer almaktadır.
Avrupa’da yaklaşık 350 milyon kişinin kullandığı euro, ABD dolarından sonra dünyanın en önemli ikinci para birimi olarak kabul edilmektedir. Euro, “ekü” ve “euro” olarak da bilinir ve 5, 10, 20, 50, 100, 200 ve 500 euro değerinde 7 farklı banknot ile 1, 2, 5, 10, 20, 50 sent ve 1, 2 euro değerinde metal paralardan oluşmaktadır. 500 euroluk banknotların basımı, 2019 yılında terörle mücadele ve kara para aklama ile ilgili nedenlerden ötürü durdurulmuştur; bu banknotlar, günlük alışverişte kullanılamasa da banka hesaplarına yatırılabilmekte ve bankalardan değiştirilebilmektedir.
Danimarka dışında kalan tüm AB ülkeleri, gerekli kriterleri yerine getirmeleri durumunda euro para birimine geçmek durumundadır. Danimarka ise referandumla euroya geçmeyi kabul etmemiştir ve bu konuda mesafeli bir tutum sergilemektedir. Euroya en son katılım, 1 Ocak 2023 tarihinde Hırvatistan ile gerçekleşmiştir. Ayrıca, Bulgaristan’ın da birkaç yıl içinde euroya katılması beklenmektedir. Bulgaristan, euroya geçiş sürecinin önemli bir aşamasını oluşturan döviz kuru mekanizmasına da katılmaktadır. Bulgaristan Ulusal Meclisi, bu yıl euroya geçişle ilgili yasayı kabul etmiş ve ülkenin euroyu tamamen kabul etmesinin 2026’da gerçekleşmesi öngörülmektedir; önceden 2025 başında Euro Bölgesi’ne katılma hedefi bulunmaktaydı.
Euro, 1999 yılında piyasaya sürüldüğünde 1 euro, 1,17 dolar seviyesindeydi. Bu tarihten sonra euro, dolar karşısında hızlı bir değer kaybı yaşadı ve Ekim 2000’de değer 0,83 dolara kadar geriledi. 2002 ile 2008 yılları arasında euro, dolara karşı değer
