Cumhurbaşkanlığı himayelerinde ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı organizasyonunda, TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü koordinatörlüğünde gerçekleştirilen 5. Arktik Bilimsel Araştırma Seferi’ne (TASE-V) katılan ekip, araştırmalarına başlamış durumda.
Kutup ekosistemlerinin deniz örneklemesi çalışmalarını yürütmek amacıyla İstanbul’dan hareket eden 12 bilim insanı, ilk olarak Oslo’ya ulaştı. Ardından Tromso’dan gemiyle yola çıkan ekip, bilimsel araştırmalarını gerçekleştirmek üzere 78 derece kuzey enleminde bulunan Longyearbyen/Svalbard’a ulaştı ve burada çalışmalara başladı.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda, bu yıl 9’uncusu tamamlanan Ulusal Antarktika Bilim Seferi’nin ardından 5’inci Arktik Bilimsel Araştırma Seferi’nin başladığını açıkladı.
Kacır, 12 kişilik ekipte deniz suyu ve sediment örneklemeleri yapılacağını, ayrıca deniz yüzeyindeki mikroplastik incelemelerinin gerçekleştirileceğini belirtti. Kacır şu ifadeleri kullandı:
“Atmosfer dinamikleri GNSS ve meteorolojik sistemlerle anlık olarak izlenecek, iklim değişikliğinin izleri kutuplarda araştırılacak. TEKNOFEST’te birinci olan üç lise öğrencimiz, projelerini Arktik’in zorlu şartlarında test etme imkânına sahip olacak, böylece bilimsel araştırmalara doğrudan katkıda bulunacak. 19 farklı projeyi kapsayan sefer, Arjantin, Bulgaristan ve Ekvador’dan bilim insanlarının ortak çalışmalarını da içermektedir. Bu durum, Türkiye’nin bilim diplomasisinin sahadaki güçlü bir örneğini sergilemektedir. Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın himayelerinde gerçekleştirilen kutup bilim seferleri ile ülkemizin kutuplardaki varlığını artıracak adımlar atmaya devam edeceğiz.”
“Seferimize uluslararası bilim insanları da katılacak”
Başlamadan önce açıklamalarda bulunan 5. Ulusal Arktik Bilimsel Araştırma Seferi Koordinatörü Prof. Burcu Özsoy, bilim ekibinde üç lise öğrencisinin de yer aldığını, bunların farklı şehirlerden ve projelerle katıldıklarını ifade etti.
Özsoy, ekipteki araştırmacı sayısının 12 olduğunu belirtirken, “Bu yıl seferimize uluslararası bilim insanları da katılacak. Arjantin, Ekvador ve Bulgaristan’dan bilim insanları bizimle birlikte olacak.” dedi.
Arktik seferin Antarktika’dan farklılıklar gösterdiğini belirten Özsoy, “Seferimizi Svalbard’dan başlatıp yine Svalbard’da tamamlamayı planlıyoruz ve bu süreçte Arktik Okyanusu’nda çalışmalara yoğunlaşacağız.” diye konuştu.
Sefer süresince toplam 19 proje gerçekleştirilecek
Prof. Dr. Burcu Özsoy, sefer boyunca toplam 19 proje yürüteceklerini ifade ederek, “Bu projeler, Arktik Okyanusu’nda bölgenin ekosisteminden havasal ve atmosferik ölçümlere, deniz suyu ve sediman örneklerine kadar geniş bir yelpazeyi kapsıyor. Bu ölçümlerin uzun bir izleme süreci de mümkün. Hem yersel ölçümler hem de uydu görüntüleriyle bu verileri doğrulayıp uzun dönem çalışmaları gerçekleştireceğiz. Dünyanın dört bir yanında iklim değişikliğini gözlemlemekteyiz.” şeklinde konuştu.
Bilim seferine lise öğrencileri de katılıyor
Bilim seferine, TÜBİTAK tarafından düzenlenen “2204-C Lise Öğrencileri Kutup Araştırma Projeleri Yarışması” ve “2204-D Lise Öğrencileri İklim Değişikliği Araştırma Projeleri Yarışması” birincileri arasından seçilen üç lise öğrencisi de katılmakta.
Afyonkarahisar’dan sefere katılan Dumlupınar Bilim ve Sanat Merkezi’nden 11. sınıf öğrencisi Aslı Kilci, 2204-C Lise Öğrencileri Kutup Araştırma Projeleri Yarışması’nda “sosyal ve beşeri bilimler alanında” birinci olduğunu belirtti.
Kutup keşiflerinin 19. yüzyılda başladığını vurgulayan Kilci, o dönemdeki kaşiflerin kutup keşiflerini resmetmeye ve yazılı eserlerde yer vermeye başladığını anlattı.
Kilci, “Ben de bu resimleri simgesel analiz yöntemiyle inceleyerek görsel bilimler açısından değerlendirdim. Dijital platformda ortaokul öğrencilerine yönelik bir çizgi roman projesi gerçekleştirdim ve bu şekilde farkındalık yaratmaya çalışıyorum. Bu saha çalışmasıyla projeme uluslararası bir boyut ekledim. O dönemki kaşiflerin gözünden resmedilen kutupları, ben de Arktik seferinde kendi bakış açımla tasvir etmeyi arzuluyorum.” diye ekledi.
Öğrenciler projelerini kutuplarda uygulayacaklar
Kastamonu Özlem Burma Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nden Kaan Yusuf Odacı, 2204-D Lise Öğrencileri İklim Değişikliği Araştırma Projeleri Yarışması’nda “yapay zeka destekli hava kalitesi ölçen mobil cihazla” Türkiye birincisi olarak sefere katıldığını belirtti.
Kocaeli Gebze’deki TÜBİTAK Fen Lisesi’nden 11. sınıf öğrencisi Elif Berra Demir ise, 2204-D yarışmasında sürdürülebilirlik ve refah alanında Türkiye birincisi olduğunu ve sefere katılmaktan dolayı duyduğu gurur ve mutluluğu dile getirdi.
Bilim ekibi, bu yıl “Ulusal Kutup Bilim Stratejisi” çerçevesinde ulusal ve uluslararası anlamda önemli bilimsel temaların üzerinde çalışmalarını sürdürecek.
