Kararın gerekliliği ile ilgili AYM’nin gerekçesinde, derneklerin faaliyetlerinin engellenmesi riskine dikkat çekilerek, derneklerin üyelerinin ve organlarının görevden alınmasının kurulan derneklerin amacının zedelenmesine neden olabileceği vurgulandı. Bu durumun, derneklerin demokratik bir biçimde yönetilmesine engel olabileceği belirtilirken, bu durumun derneklerin kuruluş özgürlüğüne aykırı olduğu sonucuna varıldı.
AYM kararında, derneklerin yönetiminin İçişleri Bakanı tarafından belirlenmesi ve yönlendirilmesinin, derneklerin demokratik bir şekilde faaliyet göstermeleri ve amaçları doğrultusunda çalışmalarına engel olabileceği üzerinde duruldu. Bu durumun, Anayasa tarafından güvence altına alınan dernek kurma özgürlüğüne aykırı olduğu belirtildi.
AYM’nin aldığı kararın yasal süreçleri de belirlendi. Kararın oy çokluğuyla alındığı ve 9 ay sonra yürürlüğe gireceği açıklandı. Böylelikle, derneklerin yönetimi konusunda yaşanacak değişiklikler için bir geçiş süreci öngörüldü.
İptal edilen hükmün, derneklerin faaliyetleri üzerindeki baskının azaltılmasına ve derneklerin özgürce çalışmalarına olanak tanıması bekleniyor. Bu kararla birlikte, derneklerin kuruluş amacına uygun olarak faaliyet gösterebilmesi ve demokratik bir şekilde yönetilebilmesinin önü açılmış oldu.
AYM’nin kararıyla, derneklerin iç işleyişinin daha bağımsız ve demokratik bir yapıya kavuşturulması hedefleniyor. Bu sayede, derneklerin amaçları doğrultusunda faaliyet göstermeleri ve toplum için faydalı çalışmalar yapmaları desteklenmiş olacak. Kararın yürürlüğe girmesiyle birlikte, derneklerin daha özgür ve bağımsız olacağı umuluyor.