Son günlerde, ABD’nin Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nde (GKRY) gerçekleştirdiği askeri konuşlanmalar dikkat çekici bir şekilde artış göstermiştir. Özellikle de, GKRY yönetiminin eski bir Türk köyü olan Tatlısu’daki Evangelos Florakis Helikopter Üssü’nü ABD’ye tahsis etmesi, bölgedeki jeopolitik dengeleri etkileme potansiyeli taşıyor.
Çeşitli haber kaynaklarına göre, ABD kuvvetleri bu üsse yerleşmeye başladı. Yayınlanan fotoğraflarda, ABD’ye ait askeri iş makinelerinin ve ekipmanın bölgedeki inşaat çalışmalarına katıldığı görülüyor. GKRY, Mari’deki deniz üssü ile liman bölgelerinde genişletme çalışmalarını sürdürürken, bu süreçte ABD’den teknik destek alındığı belirtilmektedir. Üssün, Vasiliko Elektrik Santrali’ne yakın bir konumda inşa edilmesi de dikkat çekmektedir.
Öncelikle, daha önce Pentagon’un bölgede gizli bir helikopter üssü bulunduğu iddialarına cevap vermediği bilinmektedir. GKRY’den elde edilen bilgilere göre, Mari’deki bu helikopter üssüne Sikorsky UH-60 Black Hawk, Boeing CH-47 Chinook gibi helikopterlerin yanı sıra, V-22 Osprey hava araçlarının konuşlandırılması planlanmaktadır.
Güvenlik uzmanı Ağar, GKRY’nin limanlar, hava ve kara üsleri aracılığıyla giderek daha fazla ABD’nin bölgedeki vekili haline geldiğini ifade etti. Mari’deki üs sayesinde, ABD’nin askeri olarak Doğu Akdeniz, Suriye, Lübnan, Filistin üzerindeki etkisini artıracağına ve Afrika’ya ulaşım imkanı kazanacağına dikkat çekti. Ayrıca, Ağar, ABD’nin Mari’den tüm bölgeyi kontrol etme amacında olduğunu belirtti.
Güney Kıbrıs’ta kurulacak olan bu üssün, sadece helikopterler için değil, aynı zamanda dikey iniş kalkış yapabilen savaş uçaklarının da kullanıma sunulabileceğini savunan güvenlik uzmanı, ABD askerlerinin bu üssü insani operasyonlarda, askeri ve sivil tahliyelerde kullanabileceğini vurguladı. Mari’deki üs, askerlerin Lübnan, Suriye ve Filistin gibi bölgelere kısa menzilli helikopterlerle ulaşımını sağlayabilecektir.
Hasan Kalyoncu Üniversitesi öğretim üyesi ve SETA kıdemli araştırmacısı Doç. Dr. Murat Aslan, Mari’deki üssün çok maksatlı kullanılabileceğini belirttiği gibi, ABD ile GKRY arasında imzalanan uzun müddetli “İkili Savunma İşbirliğine Dayalı Yol Haritası” çerçevesinde siyasi tavizlerin verilmesi olasılığının da bulunduğuna dikkat çekti. Aslan, GKRY’nin Doğu Akdeniz’de yaşanan sorunları Avrupa Birliği ve ABD’nin meseleleri gibi sunduğunu ifade etti.
GKRY Lideri Nikos Hristodulidis ise, ABD’nin Kıbrıs’ta sürekli askeri varlık gösterip göstermeyeceğini sorguladığında, ABD’nin Kıbrıs’taki sürekli varlığını göz ardı etmediğini söyledi. Ayrıca, Mari’deki üste Fransız askerlerinin de bulunduğunu kaydederek, Rum Savunma Bakanı Vasilis Palmas’ın yakın zamanda Fransa’yı ziyaret ettiğini aktardı.
Bunların yanı sıra, Güney Kıbrıs’taki mevcut ABD askeri varlığı ve yapılan çalışmalar, medyada geniş yankı buldu. Haftalık Simerini gazetesi, Mari’deki helikopter üssünün yapım aşamasında ABD’ye ait askeri araçların yer aldığını bildirdi. Larnaka ve Baf’taki üslerde de Amerikan askeri hava araçlarının uydu görüntülerini yayınlayan gazete, İngiliz üslerinin de sürekli olarak faaliyette olduğuna dikkat çekti.
Ana muhalefet partisi olan