Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Yönetim Kurulu Başkanı Alpaslan Çakar, Türkiye‘nin ödeme sistemleri alanındaki büyük potansiyelini vurgulayarak, özellikle FAST gibi sistemlerin küresel düzeyde daha fazla benimsenmesinin beklendiğini ifade etti.
TBB tarafından düzenlenen “Ödeme Sistemleri Zirvesi”, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan’ın katılımıyla İstanbul Finans Merkezi’nde başladı. Zirve, bölgesel işbirliğinin güçlendirilmesi ve sektörel kapasitenin artırılması amacıyla gerçekleştirilmektedir.
Zirvenin açılışındaki konuşmasında Çakar, ödeme sistemleri altyapısının ekonominin parasallaşması ve finansal sektörle entegrasyonu açısından kritik öneme sahip olduğunu dile getirerek, “Bunun yaninda, ödeme sistemleri finansal istikrarın temel bileşenlerindendir. Sağlıklı bir ekonominin temel taşlarından biri, paraya duyulan güven olup, bu güvenin sağlanması yerel ve küresel ticaretin sürdürülmesindeki önemini artırmaktadır.” şeklinde konuştu.
Ödeme sistemlerinin hem yerel hem de uluslararası düzeyde benzer kurallarla düzenlendiğini belirten Çakar, standartların sürekli gözden geçirildiğine dikkat çekti. Ticaret, yatırım ve büyümenin sürdürülebilirliğinin etkin ve güvenilir ödeme altyapıları üzerine inşa edildiğini sözlerine ekledi.
Buna ek olarak, sınır ötesi ticaretin artışı, e-ticaretin yaygınlaşması ve finansal teknolojilerdeki yenilikler, ödeme sistemlerinin geliştirilmesine olan ihtiyacı artırdığını ifade eden Çakar, “Hızlı, güvenli ve uygun maliyetli ödeme çözümleri, bireylerin ve işletmelerin ekonomik faaliyetlere daha etkin bir şekilde katılımını sağlıyor. Ödeme sistemleri yalnızca finansal işlemleri kolaylaştırmakla kalmıyor, aynı zamanda finansal kapsayıcılığı artırmaya, kayıt dışı ekonomiyle mücadeleye destek olmaya ve dolandırıcılıkla mücadele gibi sosyo-ekonomik hedeflere ulaşmada önemli bir rol oynamaktadır.” dedi.
Ödeme sistemlerinin evrimi, nakit tabanlı sistemlerden başlayarak çekler, kredi kartları ve banka kartları gibi araçların yaygınlaşmasıyla devam etmiştir. Son dönemde ise internet bankacılığı, mobil ödemeler, temassız teknolojiler ve kripto varlıklar gibi yenilikçi çözümler, ödeme alışkanlıklarımızı köklü bir şekilde değiştirmektedir.
Çakar, bu dönüşümde finansal teknoloji (FinTek) şirketlerinin önemli bir faktör olduğunu vurgulayarak, FinTek’lerin kullanıcı odaklı, hızlı ve maliyet açısından avantajlı çözümler sunduğunu ifade etti.
“TROY gibi yerli ve milli ödeme sistemlerinin etkin kullanılması için önemli adımlar atılıyor.” diyen Çakar, ödeme sistemlerindeki gelişmelerin takibine devam ettiklerini kaydetti. Genç ve dinamik nüfusu, teknoloji altyapısı ve inovasyona açık yaklaşımıyla Türkiye’nin bu alanda önemli bir potansiyele sahip olduğunu belirtti. Bankacılık sektörünün teknolojiye yaptığı yatırımlar ve sunduğu yenilikçi ürün ve hizmetlerle ödeme sistemleri alanında önemli bir konumda yer aldığını ifade etti.
E-ticaretin toplam alışveriş harcamaları içindeki payının 2025 yılına kadar yüzde 30’un üzerine çıkacağına dair değerlendirmelerde bulunan Çakar, son yıllarda mobil ödemeler, temassız ödemeler ve anlık ödeme sistemlerinin önem kazandığını belirtti.
Bankalarla birlikte lisanslı ödeme kuruluşlarının sektöre girmesiyle rekabetin arttığını ifade eden Çakar, bu durumun kullanıcıların ihtiyaçlarına uygun çeşitli ve maliyet etkin ödeme seçenekleri sunulmasına olanak sağladığını aktardı.
TCMB tarafından hayata geçirilen FAST sistemi, ödeme süreçlerinde önemli bir devrim olarak değerlendiriliyor. Çakar, “FAST, 7/24 anlık para transferi imkanı sunarak bireylerin ve işletmelerin finansal işlemlerini kolaylaştırmıştır. FAST sisteminin bir tamamlayıcısı olan Kolay Adresleme Sistemi (KOLAS), kullanıcıların IBAN’larını hatırlanabilir bilgilerle eşleştirerek para transferlerini hızlandırıyor.” şeklinde konuştu. Ayrıca, Merkez Bankası’nın öncülüğünde geliştirilen TR Karekod sistemi, tüm ödeme sistemlerine entegre edilebilen ulusal bir altyapı sunuyor ve karekodlu ödemelerin artışı sistemin etkinliğini artırıyor.
Açık bankacılık uygulamaları ve API entegrasyonlarının da yaygınlaştığı günümüzde, bu gelişmelerin farklı finansal hizmet sağlayıcıları arasında işbirliğini teşvik ederek yenilikçi ve kullanıcı odaklı çözümler sunma potansiyelini artırdığı belirtiliyor. TROY gibi yerli ödeme sistemlerinin etkin kullanımı için önemli adımların atıldığı ifade ediliyor.
Çakar, gelecekte ödeme sistemlerinin teknolojik yenilikler, değişen tüketici talepleri, düzenleyici çerçeveler ve rekabet tarafından şekilleneceğini belirtirken, dijital ödemelerin yaygınlaşmasının ve nakit kullanımının azalmasının beklenildiğini açıkladı.
Zirve, ödeme sistemlerinin mevcut durumu ve geleceğine dair önemli değerlendirmeler yapma fırsatları sunmakta olup, TBB, bu alandaki geliştirme çalışmalarına ve uluslararası işbirliklerinin güçlendirilmesi için faaliyete devam edecektir.
Alanında uzman isimlerin katılacağı panellerle zirve gün boyunca devam edecektir.