İngiltere, Avustralya, Kanada, Yeni Zelanda ve Norveç, Batı Şeria’da Filistinlilere karşı nefreti artırdığı gerekçesiyle İsrail’in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir ve Maliye Bakanı Bezalel Smotrich’e yaptırımlar uygulama kararı aldıklarını duyurdu.
Birlikte hareket eden bu ülkelerin dışişleri bakanları, sözü geçen iki İsrailli bakan için alınan yaptırım kararlarını içeren ortak bir açıklama yayımladı.
Açıklamada, Filistinlilerin evlerinden zorla çıkarılması, ayrıca insan hakları ihlalleri ve aşırıcı söylemlerle kışkırtılan yerleşimci şiddetinin, iki devletli çözümün önünde engel oluşturduğu ifade edildi.
Filistin topraklarının gasbedilmesi sonucunda birçok Filistinli sivilin can verdiği ve toplulukların yerlerinden edildiği belirtilen açıklamada, “İsrailli ve Filistinlilerin güvenliği ve onuru için, bölgeye uzun vadeli istikrar getirecek iki devletli bir çözüm için bağlılığımızı sürdürüyoruz. Ancak bu hedef, aşırılık yanlısı yerleşimci şiddeti ve yerleşimlerin genişletilmesiyle tehdit altındadır.” ifadelerine yer verildi.
Ayrıca, Ben-Gvir ve Smotrich’in aşırılık yanlısı yerleşimci şiddeti teşvik ettikleri ve Filistinlilerin insan haklarını ihlal ettikleri vurgulandı.
Yapılan açıklamada, aşırı sağcı söylemler sonucunda Filistinlilerin yerlerinden edilmesi ve Batı Şeria’da yeni İsrail yerleşimleri kurulmasının tehlikeli bir durum oluşturduğu belirtildi.
“Bu eylemler kabul edilemez. İsrail hükümetiyle bu konuda daha geniş bir diyalog kurmaya çalıştık, fakat şiddet eylemlerinin failleri, gerçekleştirdikleri eylemleri cezasız ve kolayca sürdürmeye devam ediyor.” denildi. Açıklamanın devamında, İsrail hükümetinin uluslararası hukukun gerekliliklerini yerine getirmesi gerektiği ve yayılmacı, şiddet ve aşırılık yanlısı eylemlere karşı anlamlı adımlar atmaları çağrısında bulunuldu.
İki İsrailli bakanın, İsrail’in güvenliğine ve uluslararası konumuna da zarar verdiği ifade edilen açıklama, “Hala, İsrail halkıyla ortak değerlerimiz temelinde onların geleceği ve güvenliği üzerinden güçlü bir ilişki kurmak istiyoruz.” şeklinde devam etti.
Açıklama, alınan yaptırım kararlarının Batı Şeria’daki eylemlere odaklandığı; ancak Gazze’deki olayların da göz önünde bulundurulması gerektiği ifade edildi.
Gazze ve Batı Şeria’daki Filistinlilerin yerlerinden edilmemesi gerektiği belirtilirken, Filistin topraklarının daha da daraltılmaması gerektiği vurgulandı.
Aynı zamanda, acil bir ateşkes, esirlerin salıverilmesi ve Gazze’ye insani yardımların girmesine izin verilmesi gerekliliği dile getirildi. Hamas’tan bağımsız bir Gazze yönetimi ve iki devletli çözüm için inşa edici bir siyasi yol haritasına ihtiyaç olduğu belirtildi.
İngiltere Dışişleri Bakanlığı, Ben-Gvir ve Smotrich’e uygulanacak yaptırımlara ilişkin ayrıntılar sunarak, bu iki bakanın Filistinli sivillere yönelik kışkırtıcı söylemleri nedeniyle yaptırımların hemen yürürlüğe girdiğini bildirdi.
Ayrıca, İngiltere’nin Netanyahu hükümetine yasa dışı yerleşimleri genişletmeme, yerleşimci şiddetini bastırma ve benzeri kışkırtıcı eylemleri kınama çağrısı yaptığı kaydedildi.
Açıklamada, Ben-Gvir ve Smotrich’in Batı Şeria’daki Filistinlilere karşı şiddet ve saldırganlığı teşvik etmekten dolayı sorumlu olduğu vurgulandı. Bu bağlamda, mal varlıklarının dondurulması, seyahat yasakları ve şirketlerde görev alma gibi yaptırımlar uygulanacağı bildirildi.
Diğer yandan, İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar, İngiltere’nin Smotrich ve Ben-Gvir hakkında aldığı yaptırım kararına karşılık vereceklerini ifade etti.
Saar, Zambiya Dışişleri ve Uluslararası İşbirliği Bakanı ile yapılan ortak basın toplantısında, İngiltere’nin kararını kendilerine bildirdiklerini belirtti. Yaptırım kararı konusunda danıştığını ve özel bir kabine toplantısı düzenleyeceklerini söyledi. Aynı zamanda, bu kararın “çirkin” olduğunu ileri sürdü.
İsrail Maliye Bakanı Bezalel Smotrich ve Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir, sosyal medya üzerinden yaptırım kararını eleştirerek açıklamalarda bulundu.
Smotrich, Batı Şeria’nın güneyindeki el-Halil’de yeni bir Yahudi yerleşimi açılışına katıldığını belirterek, “Mitzpe Ziv’in açılışı sırasında, bana yaptırım kararı alındığını öğrendim.” ifadelerini kullandı.
Smotrich, işgal altındaki Filistin topraklarının kendilerine ait olduğu savunmasını yaparak, “İngiltere, vatanımızın beşiğine yerleşimimizi engellemeye çalıştı ve buna izin vermeyeceğiz.” dedi.
Ben-Gvir ise, Avrupa ülkelerinin Yahudilere karşı tutumunu eleştirerek, “Firavun’u aştık, Starmer Duvarı’nı da aşacağız.” şeklinde konuştu.
Öte yandan, Saar, Gazze’de kalıcı ateşkes sağlama noktasındaki başarısızlığın sorumlusunun İsrail olduğunu savundu ve yaptırımların Hamas’ın tutumunu sertleştirip anlaşma sürecini olumsuz etkileyeceği iddiasında bulundu.
Saar, haftaya yapılacak kabine toplantısında alınan kararlara ilişkin detaylı bir değerlendirme yapılacağını yineledi.
