İran’da zorunlu başörtüsü konusundaki tartışmalar yeniden alevlenmiş durumda ve bu konu, ülkedeki en önemli gündem maddelerinden biri haline gelmiş bulunuyor.
Uzun bir süredir devam eden bu mesele, büyük protestolara yol açmıştı. Yeni hükümetin iş başına gelmesiyle birlikte yeniden canlanmıştır.
Hukuk İşlerinden Sorumlu Cumhurbaşkanı Yardımcısı Mecid Ensari, başkent Tahran’da gerçekleştirdiği bir etkinlikte zorunlu başörtüsü yasası hakkında dikkat çekici açıklamalarda bulundu. Bu yasa, ülkedeki birçok kişi tarafından eleştirilmekte ve tepki görmektedir.
YASADA DEĞİŞİKLİK TALEBİ
Ensari, önceki yönetim döneminde hazırlanan yasada bazı maddelerin uygulanmasının mümkün olmadığını belirtti. “Ülkenin menfaatleri doğrultusunda, Cumhurbaşkanlığı Hukuk Ofisi tarafından bu yasada bir değişiklik önerilecek ve parlamentoya sunuluncaya kadar yasanın geçici olarak yayımını durdurma kararı aldık.” dedi.
Aşırı muhafazakar kesimlerin zorunlu başörtüsü uygulamasını desteklemek amacıyla düzenlediği “izinsiz” gösterilere de değinen Ensari, “Seçimler üzerinden 8 aydan fazla bir zaman geçti. Artık kampanya merkezlerinizi kapatın.” ifadesini kullandı.
Ayrıca, “Hükümet, liderlerin desteğiyle sorunları çözmeye çalışırken bazıları neden diğerlerini dışlıyor?” diye sordu. “Bu ülkede kimse başörtüsüne inanmıyor mu? Biz de bu konuda çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Neden her gün toplumun huzurunu bozuyor ve çirkinlikler yapıyorsunuz? Şu an bunların zamanı değil.” şeklinde konuştu.
İRAN’DAKİ ZORUNLU BAŞÖRTÜSÜ YASASI
Zorunlu başörtüsü kuralının ihlali gerekçesiyle gözaltına alınan Mahsa Emini’nin polis nezaretinde yaşamını yitirmesi, Eylül 2022’de geniş çaplı gösterilere yol açmış ve bu olaylar yaklaşık 4 ay sürekle devam etmişti. Bu süreçte yüzlerce kişinin hayatını kaybettiği belirtiliyor.
Gösterilerin sona ermesinin ardından, Tahran gibi büyük şehirlerde bazı kadınların kamuya açık alanlarda başörtüsü kuralına uymadığı gözlemlenmişti. Bu ihlallerin artması üzerine eski hükümet, karşı koymak amacıyla para cezaları, bankacılık hizmetlerine erişimin engellenmesi ve sosyal faaliyetlerden men edilmesi gibi önlemleri içeren bir yasa tasarısı hazırlamıştı.
Söz konusu yasa tasarısı Eylül 2023’te meclisten geçerken, Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan’ın yasaya yönelik eleştirileri nedeniyle yasa askıya alınmıştı. Bazı muhafazakar siyasetçiler ve din adamları, bu yasanın uygulanması gerektiğini savunuyorken, Tahran’da başörtüsü kurallarına uymayanların sayısının arttığı ve bu konuda herhangi bir baskının olmadığı gözlemlenmektedir.
Meclis Başkanı Muhammed Bakır Kalibaf, zorunlu başörtüsü yasasının Ulusal Güvenlik Konseyi kararıyla uygulanmadığını açıklamıştı. Ayrıca, Pezeşkiyan da halkın büyük çoğunluğunun karşı çıktığı yasaların uygulanmasının mümkün olmayacağını ifade etti.
Son olarak, Tahran’daki meclis çevresinde yasanın uygulanmasını talep eden grupların gösterileri gözler önüne serildi. Bu gösterilerde birçok kadın yer aldı ve bazı katılımcıların Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan’a yönelik hakaret içerikli sözler söyledikleri belirlendi. Tahran Valiliği ise, düzenlenen bu gösteriyi izinsiz ve yasa dışı olarak ilan etti.