ABD Başkanı Donald Trump, vergilerle ilgili kararlara imza atarak tartışmalara neden olmaya devam ediyor. Özelikle Meksika ve Kanada gibi, ABD’nin en büyük ticaret ortakları olan ülkeler üzerinde baskı oluşturan Trump, bu iki ülkenin ABD ekonomisine zarar verdiğini iddia ediyor. Daha önce seçim döneminde sık sık bu konuyu dile getiren Trump, şimdi de sıkı bir ticaret politikası uygulamayı hedefliyor.
Trump, 2 Şubat 2023 tarihinde yaptığı açıklamayla, Kanada, Meksika ve Çin’den yapılan ithalatlara ek gümrük vergileri getirileceğine dair bir kararnamayı imzaladı. Bu karar, ticaret savaşının patlak vereceği yorumlarını beraberinde getirdi. Yeni uygulamaya göre, Kanada ve Meksika’dan yapılan ithalata %25, Çin’den yapılacak ithalata ise %10 ek gümrük vergisi uygulanacağı belirtildi. Ayrıca, Kanada’dan ithal edilen enerji ürünlerine %10’luk bir vergi uygulanacak.
Açıklamada, bu kararların özellikle Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması’nı (NAFTA) olumsuz etkileyeceği öngörülüyor. Aynı zamanda, ABD’nin en yüksek ticaret açığının yaklaşık 1 trilyon dolar civarında olduğu ve bu açığın dünyada en yüksek olduğu vurgulandı. ABD’deki mal ticaretinin %24’lük Kısım ise yurtiçi GSYH içinde önemli bir yer tutuyor.
Kanada’dan gelen tepkiler ise hızlı ve sert oldu. Kanada Başbakanı Justin Trudeau, Trump’ın ek vergilerine karşılık olarak kendilerinin de güçlü bir yanıt vereceklerini ifade etmişti. Trudeau, ABD’den ithal edilen çelik ürünlerine %25, alüminyum ürünlerine ise %10 oranında ek gümrük vergisinin getirileceğini duyurdu. Bu tedbirlerin 1 Temmuz 2023 tarihinde yürürlüğe girmesi bekleniyor.
Meksika hükümeti de Trump’ın kararlarına karşı bir misilleme yapmak için harekete geçti. Ülke, ABD’den ithal edilen gıda ürünleri, çelik gibi çeşitli ürünlere ek gümrük vergileri getireceğini açıkladı. Uygulanan vergilerin, ABD’nin uyguladığı tarifelerle eşdeğer olacağı ifade edildi. Bu vergi uygulaması iptal edilmediği sürece geçerliliğini koruyacak.
Bu gelişmeler, ticaret ilişkilerinin geleceği üzerinde ciddi belirsizlikler yaratıyor. Uzmanlar, Trump’ı destekleyenlerin bile bu sert kararların uzun vadede olumlu etkilerinin olabileceği konusunda şüpheleri olduğunu belirtiyorlar. Ticaret savaşlarının sonuçları yalnızca iki ülkenin ekonomileri üzerinde değil, aynı zamanda küresel ticaret düzeni üzerinde de olumsuz etkiler yaratabilir.
Son olarak, Trump’ın gümrük vergisi artırımı kararı ile birlikte gelen “misilleme maddesi”, bu ülkelerin ABD’ye karşı misilleme yapmaları durumunda gümrük tarifelerinin artırılabileceği uyarısını da içeriyor. Bu durum, ülkelerin arasındaki ticaret ilişkilerinin daha da gerilmesine neden olabilir ve ticaret savaşının boyutunu artırabilir.