Günümüzde Gazze, uzun yıllar boyunca süregelen İsrail saldırılarının merkez üssü haline gelmiş durumdadır. Bu saldırılar, binlerce sivilin hayatını kaybetmesine, yüz binlercesinin yerinden edilmesine ve büyük insani krizlerin ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Ekim 2023’te patlak veren çatışmalar, bölgedeki sivillerin maruz kaldığı yıkımı daha da derinleştirmiştir. Yoğun hava saldırıları ve topçu ateşi ile hedef alınan Gazze’de, hastaneler, okullar ve diğer sivil altyapılar büyük oranda zarar görmüştür. Bu durum, çocuklar ve kadınlar gibi masum insanların hayatını kaybetmesine yol açarken, Gazze Şeridi’nde insani yardımların ulaşması neredeyse imkansız hale gelmiştir.
19 Ocak 2025 tarihinde yürürlüğe girmesi planlanan bir ateşkes anlaşması, bu şiddet sarmalına bir ara verme umudunu taşımaktadır. Anlaşma süresince gerçekleştirilecek esir takası süreci, bölgede büyük bir merakla beklenirken, İsrail’in serbest bırakacağı Filistinli tutuklulardan 180’inin ülke dışına sürülmeyi planladığı iddiaları gündeme gelmiştir. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, serbest bırakılacak bu kişileri “katiller” olarak nitelendirirken, bu esirlerin Batı Şeria’ya değil, ya Gazze Şeridi’ne ya da dış ülkelere gönderileceğini belirtmiştir. Medyada yer alan haberlere göre, bu tutukluların Katar ya da Mısır gibi ülkelere gönderilmesi planlanmaktadır.
Ateşkes anlaşmasının ilk aşaması, 42 gün içinde 33 İsrailli esirin serbest bırakılmasını ve bunun karşılığında yaklaşık 1.900 Filistinli tutuklunun salıverilmesini içermektedir. Anlaşmaya göre, salıverilen Gazzeli tutuklular yeniden Gazze’ye dönecek, ancak İsraillileri öldürmekle suçlanan bazıları kalıcı olarak sınır dışı edilecektir. İsrail, bu uygulamanın amacını, serbest bırakılan esirlerin Batı Şeria’ya döndüklerinde oluşturabilecekleri “güvenlik risklerini” azaltmak olarak açıklamıştır.
Serbest bırakılacak Filistinli esirler arasında dikkat çeken bazı isimler bulunmaktadır. Nail el-Bergusi, 45 yılı aşkın bir süredir tutuklu bulunan ve Filistinli esirlerin lideri olarak tanınan bir isimdir. Osman Bilal, Hamas’ın askeri kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları komutanlarından biri olup, 31 yılı aşkın süredir cezaevindedir. Bilal Ganım, 2015 yılında Kudüs’te gerçekleştirdiği silahlı saldırıda 22 İsraillinin ölümüne yol açtığı iddia edilen bir başka tutuklu iken, Abdunnasır İsa da Hamas liderlerinden birisidir ve 30 yılı aşkındır tutukludur. Zekeriya Zübeydi, Aksa Şehitleri Tugayı’nın liderlerinden biri olarak dikkat çekerken, Halide Cerrar ise Filistin Halk Kurtuluş Cephesi yöneticilerinden biridir ve siyasi faaliyetleri nedeniyle sık sık tutuklanmıştır.
Katar, 15 Ocak 2025’te İsrail ile Hamas arasında Gazze’de ateşkes ve esir takası anlaşmasına varıldığını duyurmuştu. Anlaşma, 19 Ocak 2025 tarihinde yürürlüğe girdi. Üç aşamadan oluşacak ateşkes anlaşmasının ilk bölümünde, İsrailli 33 esirin serbest bırakılması bekleniyor. Ayrıca, bu anlaşma sayesinde Gazze Şeridi’ne insani yardımların geniş çapta ulaşması ve yerinden edilen Filistinlilerin kendi bölgelerine geri dönebilmesi hedeflenmektedir. Diğer iki aşamanın detaylarının, birinci aşamanın tamamlanmasının ardından açıklanması planlanmaktadır.
