İsrail, Gazze Şeridi’ne yönelik sürdürdüğü saldırıların yanı sıra diplomatik görüşmelerde de önemli gelişmeler yaşanıyor. Bu doğrultuda, ABD’nin Orta Doğu Özel Temsilcisi olarak atanan Witkoff’un, 11 Ocak 2025’te İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ile yaptığı görüşme dikkat çekici bir şekilde “gergin” geçti. Bu görüşmenin detayları, The Times of Israel’e konuşan iki yetkili tarafından paylaşıldı.
Görüşmenin en önemli gündem maddelerinden biri, 20 Ocak’ta gerçekleştirilecek başkanlık yemin töreni öncesinde bir esir takası anlaşmasının sağlanmasıydı. Yetkililere göre, Witkoff, Netanyahu’ya bu konuda gerekli tavizleri kabul etmesi konusunda baskı yaptı. Bu görüşme sırasında, söz konusu konularla ilgili önemli açıkların kapatıldığı belirtiliyor.
NTETNU’nun, İsrail’in Mayıs 2024’te sunduğu üç aşamalı önerinin yalnızca ilk aşamasıyla ilgili geçici bir ateşkes için baskı yaptığı kaydedildi. Nihai haliyle oluşturulan anlaşmanın, ilk aşamanın diğer iki aşamaya bağlandığı ifade edildi. Yetkililer, ilk aşama yürürlüğe girdiğinde İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarına devam etmesini zorlaştıracak maddelerin orijinal teklifle giderek daha fazla örtüşeceğini aktardı.
Witkoff, 11 Ocak’ta gerçekleştirdiği İsrail ziyareti öncesinde, Donald Trump tarafından Orta Doğu Özel Temsilcisi olarak atanacağının duyurusunu yapmıştı. Ziyareti sırasında, Netanyahu ile gerçekleştirdiği görüşmenin ardından, arabuluculuk görevini üstlenen Katar, Mısır ve ABD’nin, Hamas ile İsrail arasında yürütülen dolaylı müzakerelerin sonucunda esir takası ve saldırıların durdurulmasıyla ilgili nihai bir anlaşmanın şekillendirilmesi için yoğun bir çaba içinde olduğu bildirildi.
Başbakan Netanyahu, üst düzey bir müzakere heyetinin Gazze’deki ateşkes ve esir takası görüşmelerinin yürütüldüğü Katar’a göndermeye karar vermişti. Bu heyet, İsrail Dış İstihbarat Teşkilatı (Mossad) Direktörü David Barnea ve İsrail İç İstihbarat Servisi (Şin-Bet) Direktörü Ronen Bar’ı da kapsıyordu. Böylece, görüşmelerin daha derinlemesine yapılması hedefleniyordu.
Değişik basın organlarında yer alan haberlere göre, İsrail ile Hamas arasındaki esir takası anlaşmasının detaylarının yüzde 90’ı üzerinde uzlaşıldığı ileri sürülüyor. Bu süreç, Katar’ın başkenti Doha’da yürütülmekte ve müzakerelerin hassasiyetinden ötürü, kaynaklar genellikle ismini vermekten kaçınıyor.
Eğer süreç şu anda olduğu gibi devam ederse, 17 Ocak Cuma günü veya daha önce sözleşmenin imzalanabileceği kaydedildi. Anlaşmanın üç aşamada uygulanacağı ve ilk aşamanın 40 ila 42 gün sürmesi öngörülüyor. Güvenilir kaynaklara dayandırılan bilgilere göre, bu ilk aşamada İsrail, Netzarim ve Philadelphi koridorlarında kalmaya devam edecek ve bir hafta sonrası için Hamas’tan İsrailli esirlerin listelerinin teslim alınacağı belirtildi. Ardından İsrail’in, Gazze’nin kuzeyine geri dönüşlere izin vereceği ifade edildi.
