Kamala Harris ve Donald Trump’ın yarıştığı ABD başkanlık seçimlerinde sonuç belli oldu.
Oyların yaklaşık yüzde 87’si sayılırken, Donald Trump yüzde 51 oy oranı ile, yüzde 47,5 oy alan Kamala Harris’e karşı önde bulunuyor. Resmi olmayan sonuçlar açıklanmaya devam ederken, Trump, “47. başkan seçilmem dolayısıyla Amerikan halkına teşekkür ediyorum” diyerek zaferini ilan etti.
ABD basınında, Trump’ın gerekli delege sayısını aştığı duyuruldu. Seçim sonuçlarının kesinleşmesiyle birlikte, Trump 20 Ocak 2025 tarihinde yemin ederek göreve resmen başlayacak.
OY SAYIM SÜRECİ
ABD’de seçim süreci, seçim gününden sonra da bir müddet devam eden uzun bir süreci kapsamaktadır. Sandıklar kapandıktan sonra resmi oy sayımı (canvass) aşamasına geçilmektedir. Bu aşamada, özellikle posta yoluyla kullanılan oylar sayım sürecini yavaşlatabilmektedir. Herhangi bir aksaklık, yasal itirazlar ya da oy pusulalarıyla ilgili sorunlar, sayımın uzamasına neden olabilmektedir.
Oy pusulalarına seçim görevlileri veya bazı eyaletlerde sandık görevlileri tarafından itiraz gelebiliyor. İtiraz sürecinden sonra, oy pusulaları seçim yetkilileri tarafından incelenerek, eyalet oy sayım kurullarına sunulmaktadır. Yeniden sayım talepleri ise adaylar, mahkemeler veya seçmen grupları tarafından gerçekleştirilebilmektedir. Ancak bu kurallar eyaletler arasında önemli ölçüde farklılık göstermektedir.
Başkanlık seçiminde yarışan adaylardan birinin, oy sayım sürecinde başkanlık için gerekli delege sayısına ulaşması durumunda, o kişi seçilmiş başkan (president-elect) unvanıyla anılmaya başlanmaktadır.
SONUÇLARIN ONAYLANMASI
Oy sayımında elde edilen sonuçların eyaletler tarafından resmi olarak onaylanması için son tarih 11 Aralık’tır. İlk olarak, ülke genelindeki yaklaşık 3 bin bölgenin yetkilileri ardından da eyalet düzeyindeki amirler sonuçları onaylamaktadır. Bu süreçte, taraflar yine sonuçlara mahkemede itiraz etme yoluna gidebilmektedir.
Tarihler eyaletlere göre değişkenlik göstermekle beraber, tüm eyaletlerin 7 Kasım ile 11 Aralık tarihleri arasında seçim sonuçlarını resmen onaylaması gerekmektedir.
DELEGELERİN SEÇİLMESİ
ABD’deki seçim sistemi, en fazla oyu alan değil, en fazla delegeye ulaşan adayın başkan olmasına imkan tanıyan Seçiciler Kurulu (Electoral College) yöntemiyle işlemektedir. Bu durum, ABD halkının başkanlarını doğrudan kendi oylarıyla değil, seçtikleri delegeler üzerinden dolaylı olarak belirlemesi anlamına gelmektedir.
Oy sayım süreci tamamlandığında, parti komiteleri tarafından seçilen yetkililer ve mevcut yetkililerden delegeler belirlenmektedir. Delegelerin belirlenmesi için eyaletlere tanınan son tarih 11 Aralık’tır. Eyalet valileri, seçilen delegelerin isimlerini ve onaylanan sonuçları listeleyerek, Washington DC’deki ABD Kongresi’nin Ulusal Arşiv bölümüne göndermektedir.
Her eyaletin Seçiciler Kurulu üyeleri, 17 Aralık’a kadar başkan ve başkan yardımcısı adaylarına oy vermekte ve bu oyları Washington’a göndermektedir. Gönderilen oyların en geç 23 Aralık’a kadar ABD Kongresine ulaşması zorunludur.
RESMEN GÖREVE BAŞLAMA
