Bu gün son günlerde kadın cinayetleriyle epeyce gündemimizin başına yerleşen ”İncel” kavramı üzerine internette bulunan bazı bilgileri derleyerek konu üzerinde yeniden düşünmemizin kapısını aralamak istedik.
İncel kavramı, 1990’lı yıllarda üzerinde tartışmalar yapılsa da, sosyal medyanın etkisi ile 2014 yılı itibarıyla hayatımıza daha belirgin bir şekilde girmeye başlamıştır. O yıl, (2014) Amerika Birleşik Devletleri’nden Elliot Rodger adlı bir gencin gerçekleştirdiği trajik olayla dikkat çekmiştir. Rodger, 6 kişiyi öldürüp 14 kişiyi yaraladıktan sonra intihar etti ve bu eylemi öncesinde internette yayımladığı manifestosunda, kadınların kendisiyle ilişki kurmayı reddetmesine karşı bir “intikam” alma arzusunu dile getirdi. Bu olay sonrasında Rodger, incel toplulukları içinde bir sembol haline gelip, hatta bir kahraman olarak anılmaya başlandı. Bu, incel kavramının dünya genelinde ve Türkiye’deki yaygınlığında bir dönüm noktası oldu.
Incel toplulukları, zamanla sosyal medya platformları aracılığıyla daha organize bir yapı kazandı. Küresel ölçekte, Reddit ve 4chan gibi sanal forumlarda incel kavramı üzerine tartışmalar yapılırken, Türkiye’de de Ekşi Sözlük, Twitter ve benzeri mecralarda bu kavramın yankıları duyulmaya başladı. İncelik kavramı, zamanla mizah unsurlarıyla iç içe geçerek “meme” kültürü içinde de popüler hale getirildi. Bu durum, incel topluluklarının kendilerine bir kimlik oluşturmalarını kolaylaştırdı.
İncel kavramı, aslında daha geniş bir toplumsal bağlamın parçası olan “Manosfer” (erkekler dünyası) kavramının bir alt başlığı olarak da görülmektedir. Manosfer içinde kendine yer bulan erkekler, kendilerini erkek hakları hareketinin savunucuları olarak tanımlıyor. Bu hareket, toplumda erkekliğe dair algıları yeniden şekillendirmeyi amaçlıyor. İncel toplulukları, erkeklerin kadınlarla olan ilişkilerinde yaşadığı zorluklara odaklanarak uzlaşmaz bir bakış açısı geliştirmişlerdir.
Bu topluluk içinde dikkat çeken bir diğer kavram ise “oneitis”tir. Oneitis, bir erkeğin, kendisine eşit derecede ilgi göstermeyen bir kadına karşı duyduğu aşırı ilgi ve bağlılığı tanımlar. Manosfer içinde, oneitis davranışı erkekler tarafından eleştiriliyor ve kaçınılması gereken bir saplantı olarak görülüyor. Red Pill hareketi, oneitis’i, erkeklerin duygusal olarak zayıf olduklarını gösteren bir durum olarak değerlendiriyor ve bu aşırı bağlılığın erkeklerin ilişkilerinde başarısız olmasına yol açtığını savunuyor.
Red Pill hareketinin bir diğer dikkat çekici yönü ise, “gerçekliği” gördüğünü iddia eden bir erkeklik anlayışını benimsiyor olmalarıdır. Bu hareket, kendi içindeki üyeleri, toplumsal normlara ve beklentilere meydan okuma konusunda cesaretlendirirken, erkeklerin kendi güçlerini yeniden ele geçirmelerini amaçlayan bir ideoloji olarak öne çıkmaktadır. Ancak bu ideoloji, aynı zamanda toplumsal cinsiyet eşitliği ve kadın hakları açısından ciddi tartışmalara ve eleştirilere de yol açmaktadır.
Sonuç olarak, incel ve manasfer (*)kavramları, modern toplumda erkeklik, kadınlık ve cinsiyet ilişkilerine dair karmaşık ve çoğu zaman sorunlu bir bakış açısını temsil etmektedir. Bu kavramlar, sosyal medyanın da etkisiyle, belirli bir toplumsal grup içinde sosyal kimlik oluşturma çabasının bir parçası haline gelmiştir ve bu durum, beraberinde ciddi sosyal ve etik tartışmaları getirmiştir.
İncel’ler Ne Kadar Tehlikeli?
Tüm incel’ler şiddet yanlısı olmasa da bu topluluğun çevrim içi eko sistemi intihar, kişiler arası şiddet ve kadın düşmanlığıyla ilgili aşırı tutumları besleyip teşvik ediyor.
2014’te silahlı saldırının ardından intihar eden Elliot Rodger, kendini incel olarak tanımlıyordu. Altı kişinin öldüğü, 10’dan fazla kişinin yaralandığı olayla birlikte Rodger, incel toplulukları arasında bir ilham kaynağı ve popüler bir meme haline geldi.
Bunun gibi daha pek çok olay yaşandı. 2021’de Toronto’da 10 kişinin ölümüne yol açan bir minibüs saldırısının arkasındaki saldırgan, “Chad’leri ve Stacy’leri devirmek için incel isyanının başladığından” söz etmiş ve Rodger’ı “yüce kişi” diye övmüştü.
2021’de İngiltere’nin Plymouth kentinde silahlı saldırıda beş kişiyi öldüren Jake Davidson da incel kültürüyle dayanışma içinde olduğunu ve şiddet yanlısı erkeklere hayranlık duyduğunu söyleyerek intihar etmişti. Daha sonra Davison’ın çevrimiçi platformlardaki incel gruplarında aktif bir katılımcı olduğu ortaya çıkmıştı.
Son olarak da 4 Ekim 2024’te İstanbul’da iki genç kadını vahşice öldüren ve içlerinden birinin kesik başını tarihi surlardan aşağıya savuran 19 yaşındaki Semih Çelik’in geçen yıl çektiği intihar videosunda Dövüş Kulübü’nün son sahnesinde çalan “Where is my Mind” şarkısının duyulması Türkiye’de de ciddi bir incel tehlikesi olduğu düşüncesini gündeme getirdi.
Incel profili: ‘Yüzde 44,70’i sol görüşlü’
Incel’lerin genellikle aşırı sağ hareketlerle ilişkisi olduğuna dair kamuoyunda yaygın bir inanış var ancak araştırmalara göre bu, her zaman böyle olmak zorunda değil.
Teksas Üniversitesi’nin 2022’de Amerikalı Incel’ler üzerine yaptıkları araştırmada çıkarılan “incel profili” epey karmaşık bir tabloya işaret etmişti.
Bulgulara göre, çalışmaya katılan incel’lerin;
– Yüzde 38,85’i sağ görüşü, yüzde 44,70’i sol görüşü, yüzde 17,47’si ise merkez görüşleri savunuyor.
– Beklenenden daha az bir oran beyaz olarak tanımlansa da çoğu beyazlardan oluşuyor. (yüzde 63,58).
– Yüzde 17’si okula gitmiyor, çalışmıyor veya staj yapmıyor.
– Yüzde 36’sı lise düzeyinde veya daha düşük düzeyde eğitim almış.
– Yüzde 50’si ebeveynleriyle yaşıyor.
– Yüzde 75’i klinik olarak şiddetli veya orta düzeyde depresyon, yüzde 45’i ise şiddetli anksiyete tanısı almış.
Öte yandan uzmanlar, söz konusu araştırmaya katılan ve kendilerini incel olarak tanımlayan bireylerin bahsi geçen psikolojik tanıları daha önceden almadığı, araştırma sırasındaki ölçümlere dayanarak anksiyete ve depresyon tahminleri yapıldığını vurguluyor. Bu da incel topluluğunun psikolojik desteğe erişiminin ve uzmanlara danışma motivasyonunun artırılması gerekliliğini gözler önüne seriyor.
İnceller cinsiyetçi şiddetin merkezinde
İncel toplulukları, kadınlara karşı nefreti arttırıcı bir rol üstleniyor. Bu kişiler, kadınları hedef alarak şiddet içeren eylemler gerçekleştirecek cesareti bulabiliyorlar. Sosyal medya platformlarında kadınları küçümseyen ve tehdit eden İnceller, artık birçok dikkat çekici cinayetin de arkasındaki güç konumuna gelmiş durumda.
Cinsiyetçiliğin siyasi bir deyimle anılması dahi bana göre çürümüş kapitalizmin ortaya çıkardığı sapıklığa bir ödüldür.Elimizden geldiğince tüm olanaklarımızla mücadele edilmelidir.
