Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkelerin dışişleri bakanları, 2024 tarihinde Brüksel’de önemli bir toplantı gerçekleştirdi. Bu toplantının ardından AB Konseyi, Rusya’ya yönelik yeni yaptırımlar içeren 15. paketin kabul edildiğini duyurdu. Yeni yaptırımlarla ilgili yapılan açıklamada, bu önlemlerin Rusya’nın askeri ve endüstriyel kapasitesini zayıflatmayı amaçladığı vurgulandı.
Açıklamada, yeni yaptırım paketinin içerisinde hem ekonomik hem de bireysel kısıtlayıcı önlemlerin bulunduğu belirtildi. Ayrıca, bu önlemlerin, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in gizli filosunu hedef alarak AB yaptırımlarının delinmesini önleme amacı taşıdığı kaydedildi. Yaptırımların, Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü, egemenliğini ve bağımsızlığını tehdit eden ya da bu eylemlere iştirak eden 54 kişi ve 30 tüzel kurum için de geçerli olduğu ifade edildi.
Toplantıda yapılan açıklamada, Kiev’deki çocuk hastanesine saldıran askeri birliklerin yanı sıra enerji sektöründe aktif olan büyük şirketlerin üst düzey yöneticileri, çocukların kaçırılmasında rol oynayanlarla yaptırımların delinmesi konusunda sorumlu kişiler ile iki Kuzey Kore yetkilisi de yaptırım listesine eklendi. Ayrıca, Rusya’ya yüksek gelir sağlayan ham petrol ve diğer petrol ürünlerinin deniz yoluyla taşınmasından sorumlu olan firmalar, yeni Rus savunma şirketleri ve Rus ordusuna lojistik destek veren bir sivil hava yolu şirketinin yanı sıra bir kimya fabrikası da yaptırım listesine dahil edildi.
Özellikle dikkat çeken bir diğer husus, ilk defa Rusya’ya insansız hava aracı bileşenleri ve mikroelektronik tedarik eden çeşitli Çinli firmalara yönelik uygulanacak seyahat yasakları, varlıklarını dondurma ve ekonomik kaynakların kullanımına getirilen kısıtlamadır. Bu, Rusya’ya destek sağlamak amacıyla yürütülen bir dizi yaptırımın önemli bir parçası olarak öne çıkmaktadır.
Yaptırım listesine, 52 geminin eklendiği de bildirildi. Bu gemiler, Putin’in petrol fiyat sınırlama mekanizmasını aşmaya çalışan gölge filosunun üyesi oldukları gerekçesiyle hedef alınmıştır. Ayrıca, bu gemiler Rusya’ya askeri teçhizat taşıyan ya da çalınan Ukrayna tahılını taşıyan gemiler arasında yer alıyor.
Açıklamada, Rusya’nın askeri ve endüstriyel yapısını destekleyen 32 yeni kuruluşun yaptırım listesine eklendiği ve bunlar arasında Çin, Hindistan, İran, Sırbistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nden gelen şirketlerin bulunduğu belirtiliyor. Bu kuruluşlar, hem sivil hem de askeri ürünler ile Rusya’ya teknolojik destek sağlayabilecek ürünlerin daha sıkı ihracat kısıtlamalarına tabi olacağı vurgulandı.
AB, ayrıca Avrupa ülkelerinin Rus firmalarıyla olan davalarda korunması için de yeni adımlar attı. Rus mahkemeleri tarafından verilen kararların AB’de tanınmasına ya da uygulanmasına yasak getirilmesi kararı alındı. Bu, batı ülkelerinin yaptırımlarına karşı Rusya’nın petrol ve mallarını gizlice taşımak amacıyla oluşturduğu eski tankerlerden oluşan gölge filo hakkında alınan önemli bir tedbirdir.
Genel olarak, AB, savaş nedeniyle Rusya’ya karşı geniş meyanda yaptırımlar uygulamaktadır. Bu yaptırımlar ticaret, finans, enerji (petrol ve kömür da dahil), sanayi, teknoloji, ulaşım, lüks ürünler ile altın ve elması da kapsamaktadır. Bu tantımın yanı sıra, deniz yoluyla taşınan ham petrolden bazı ürünlerin Rusya’dan AB’ye gönderilmesine yönelik yasaklar, bazı Rus bankalarının uluslararası ödeme sistemi SWIFT’ten çıkarılması ve birçok yayın kuruluşunun faaliyetlerinin askıya
