Rusya’nın başkenti Moskova’da, 8 Ekim 2024 tarihinde Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) Devlet Başkanları Konseyi toplantısı gerçekleştirildi. Kremlin Sarayı’nda gerçekleştirilen bu toplantıya, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ev sahipliği yaptı. Zirveye katılan diğer ülkelerin liderleri arasında Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman, Türkmenistan Cumhurbaşkanı Serdar Berdimuhammedov, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev ve Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan yer aldı. BDT Genel Sekreteri Sergey Lebedev de toplantıda hazır bulundu.
Toplantıda konuşan Vladimir Putin, BDT ülkeleri arasında iş birliğinin, Rusya’nın dış politikasının en önemli önceliklerinden biri olduğunu vurguladı. Putin, “BDT üyesi ülkeler, en yakın komşularımız, dostlarımız ve stratejik ortaklarımızdır.” diyerek, bu iş birliğini her alanda güçlendirmeye kararlı olduklarını ifade etti. Ayrıca, 2024 dönem başkanlığının bu hedefe katkı sağlamak amacıyla önem taşıdığını belirtti. Putin, Rusya ve diğer BDT ülkelerinin uluslararası meselelerdeki tutumlarının uyumlu hale getirildiğini, bu yaklaşımların genellikle benzer veya örtüştüğünü de vurguladı.
Ermenistan ile Azerbaycan arasındaki ilişkilere dair olarak Nikol Paşinyan, ülkelerin barışa yönelik müzakerelerde önemli bir aşamaya geldiklerini belirtti. Paşinyan, “Son günlerde dışişleri bakanları düzeyinde yapılan görüşmelerde, barış anlaşmasının nihai hale getirilmesi için çalışmalar hızlandırılmalıdır.” dedi. Bunun yanı sıra, barış anlaşmasının taslağını iki ülkenin de kabul ettiğini, toprak bütünlüğünün karşılıklı tanınması ve herhangi bir toprak iddiasında bulunmamaya dair sabit bir zemin oluşturulması gerektiğini ifade etti. Paşinyan, bu belgeleri bu ay imzalamaya hazır olduklarını da açıkladı.
Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, toplantıda enerji güvenliği konusuna dikkat çekti. Enerji üretiminde ortak projelerin gerçekleştirilmesi için ülkeler arasında iş birliğinin önemine vurgu yaptı. Ayrıca, işçi göçü alanındaki iş birliğinin güçlendirilmesi gerektiğini belirterek, halklar arasında dostluk ve karşılıklı anlayışın pekiştirilmesi için çalışmaların sürdürülmesi gerektiğini ifade etti. Caparov, BDT bünyesinde iş birliğini ve dostane ilişkilerin artmasını destekleyeceklerini dile getirdi.
Toplantıda, 2025 yılı BDT başkanlığının Tacikistan’a devredilmesi kararı da alındı. Bunun yanı sıra, Azerbaycan’ın Laçin şehrinin 2025, Ermenistan’ın Megri şehrinin 2026 ve Belarus’un Molodeçno şehrinin 2027 yılı için BDT kültür başkentleri olarak ilan edilmesine dair çeşitli belgelerin imzalandığı belirtildi. Bu kararlar, BDT ülkeleri arasındaki kültürel etkileşimi artırmayı amaçlıyor.
Toplantı sonucunda alınan kararlar ve yapılan açıklamalar, BDT ülkeleri arasındaki iş birliğinin güçlenmesi ve barış ortamının tesis edilmesi açısından önemli bir adım olarak değerlendirildi. BDT’nin geleceği ve bölgesel iş birliği üzerinde durulmasının yanı sıra, bu tür toplantıların sürekli hale getirilmesinin de gerekliliği öne çıktı.
